Έγκυρη η ανάκληση του καθεστώτος πρόσφυγα για λόγους δημοσίου συμφέροντος – ΔΕΕ C-391/16

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ/ May 23, 2019: Τρέχουσα Νομική Επικαιρότητα NewsRoom


ethemis

Έγκυρη η ανάκληση του καθεστώτος πρόσφυγα για λόγους δημοσίου συμφέροντος – ΔΕΕ C-391/16

Στο Βέλγιο και στην Τσεχική Δημοκρατία εκδόθηκαν εις βάρος ενός υπηκόου Ακτής Ελεφαντοστού, ενός υπηκόου Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό και ενός ατόμου τσετσενικής καταγωγής, δικαιούχων ή αιτούντων, κατά περίπτωση, του καθεστώτος πρόσφυγα, αποφάσεις για την ανάκληση ή την άρνηση χορήγησης του καθεστώτος αυτού αντίστοιχα, βάσει των διατάξεων της οδηγίας 2011/95 για τους πρόσφυγες, οι οποίες επιτρέπουν τη λήψη τέτοιων μέτρων εις βάρος προσώπων που συνιστούν απειλή για την ασφάλεια ή, επειδή έχουν καταδικαστεί για ιδιαίτερα σοβαρό έγκλημα, για την κοινωνία του κράτους μέλους υποδοχής. Οι ενδιαφερόμενοι προσέβαλαν τις αποφάσεις για την ανάκληση ή την άρνηση της χορήγησης του καθεστώτος πρόσφυγα ενώπιον του Conseil du contentieux des étrangers (Βέλγιο) και του Nejvyšší správní soud (Ανώτατου Διοικητικού Δικαστηρίου, Τσεχική Δημοκρατία. Τα δικαστήρια αυτά υπογραμμίζουν ότι η Σύμβαση της Γενεύης επιτρέπει μεν, για τους προαναφερθέντες λόγους, την απέλαση και την επαναπροώθηση  υπηκόου τρίτης χώρας ή ανιθαγενή, πλην όμως δεν προβλέπει την απώλεια της ιδιότητας του πρόσφυγα. Διερωτώνται, στο πλαίσιο αυτό,  μήπως οι διατάξεις που επιτρέπουν στα κράτη μέλη να ανακαλούν ή να αρνούνται να χορηγήσουν το καθεστώς πρόσφυγα για τους συγκεκριμένους λόγους ισοδυναμούν με ρήτρα παύσης ή αποκλεισμού η οποία δεν περιλαμβάνεται στη Σύμβαση της Γενεύης. Υπό τις συνθήκες αυτές, ερωτούν το Δικαστήριο αν οι επίμαχες διατάξεις της οδηγίας είναι έγκυρες υπό το πρίσμα των κανόνων του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (στο εξής: Χάρτης) και της ΣΛΕΕ, βάσει των οποίων η πολιτική ασύλου της ΕΕ πρέπει να συνάδει με τη Σύμβαση της Γενεύης.

Με τη, απόφασή του, το Δικαστήριο διαπιστώνει κατ’ αρχάς ότι η οδηγία, μολονότι θεσπίζει ένα ενωσιακό σύστημα προστασίας των προσφύγων, στηρίζεται εντούτοις στη Σύμβαση της Γενεύης και αποσκοπεί στη διασφάλιση της πλήρους τήρησης της Σύμβασης αυτής. Στο πλαίσιο αυτό, το Δικαστήριο διευκρινίζει ότι, εφόσον υπήκοος χώρας εκτός ΕΕ ή ανιθαγενής έχει βάσιμο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής ή διαμονής του, το πρόσωπο αυτό πρέπει να χαρακτηριστεί ως πρόσφυγας κατά την έννοια της οδηγίας και της Σύμβασης της Γενεύης, ανεξαρτήτως αν του έχει χορηγηθεί τυπικώς το καθεστώς πρόσφυγα κατά την έννοια της οδηγίας. Το Δικαστήριο διαπιστώνει επ’ αυτού, αφενός, ότι η οδηγία ορίζει ως «καθεστώς πρόσφυγα» την εκ μέρους κράτους μέλους αναγνώριση της ιδιότητας του πρόσφυγα και, αφετέρου, ότι η πράξη αυτή έχει αμιγώς αναγνωριστικό χαρακτήρα και δεν αποτελεί συστατικό στοιχείο της ιδιότητας του πρόσφυγα. Ως προς το σημείο αυτό, το Δικαστήριο επισημαίνει ότι η τυπική αναγνώριση της ιδιότητας του πρόσφυγα συνεπάγεται ότι ο ενδιαφερόμενος απολαύει του συνόλου των δικαιωμάτων και των πλεονεκτημάτων που προβλέπονται από την οδηγία για το συγκεκριμένο είδος διεθνούς προστασίας, στα οποία περιλαμβάνονται, ταυτόχρονα, δικαιώματα αντίστοιχα με εκείνα που κατοχυρώνονται στη Σύμβαση της Γενεύης και δικαιώματα τα οποία παρέχουν ευρύτερη προστασία και δεν έχουν αντίστοιχό τους στη Σύμβαση.

Το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι:

1) Στον βαθμό που η οδηγία, προς διαφύλαξη της προστασίας της ασφάλειας και της κοινωνίας του κράτους μέλους υποδοχής, αναγνωρίζει στο τελευταίο τη δυνατότητα να ανακαλέσει ή να αρνηθεί να χορηγήσει το καθεστώς πρόσφυγα, ενώ η Σύμβαση της Γενεύης επιτρέπει, για τους ίδιους ακριβώς λόγους, την επαναπροώθηση πρόσφυγα σε κράτος όπου ενδέχεται να απειλούνται η ζωή ή ελευθερία του, το δίκαιο της Ένωσης παρέχει στους ενδιαφερόμενους πρόσφυγες διεθνή προστασία ευρύτερη από εκείνη την οποία διασφαλίζει η Σύμβαση της Γενεύης.

2) Η ανάκληση ή η άρνηση της χορήγησης του καθεστώτος πρόσφυγα δεν έχουν ως αποτέλεσμα να χάνει ή να στερείται την ιδιότητα του πρόσφυγα ένα πρόσωπο που έχει βάσιμο φόβο δίωξης στη χώρα καταγωγής του. Τούτο διότι, μολονότι ένα τέτοιο πρόσωπο δεν αποκτά ή παύει να διαθέτει πρόσβαση στο σύνολο των δικαιωμάτων και των πλεονεκτημάτων που επιφυλάσσει η οδηγία στους δικαιούχους του καθεστώτος πρόσφυγα, εντούτοις αποκτά ή διατηρεί πρόσβαση σε ορισμένα δικαιώματα τα οποία προβλέπονται από τη Σύμβαση της Γενεύης.

3) Οι επίμαχες διατάξεις της οδηγίας συνάδουν με τη Σύμβαση της Γενεύης και με τους κανόνες του Χάρτη και της ΣΛΕΕ οι οποίοι επιβάλλουν την τήρηση της Σύμβασης αυτής. Επομένως, οι διατάξεις αυτές κρίνονται έγκυρες.

Επιμέλεια: Διονύσης Παυλιόγλου/ Επιστημονικός Συνεργάτης e-themis

Ο πρόσφυγας εις βάρος του οποίου έχει ληφθεί μέτρο βάσει του άρθρου 14, παρ 4 ή 5, της οδηγίας 2011/95 μπορεί, για το ζήτημα του προσδιορισμού των δικαιωμάτων που πρέπει να του παρασχεθούν υπό το καθεστώς της Συμβάσεως της Γενεύης, να θεωρηθεί ότι δεν διαμένει ή παύει να διαμένει νομίμως στο έδαφος του κράτους μέλους υποδοχής.



Source/ Author:Απόφαση ΔΕΕ | pdf download

LATEST POSTS
  • ethemis

    Συμβολή της ΕΕΔΑ στην Έκθεση της ΕΕ για την κατάσταση του κράτους δικαίου στην Ελλάδα

    Δόθηκε στη δημοσιότητα η Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κατάσταση του κράτους δικαίου στα κράτη – μέλη της ΕΕ για το 2025. Στο κεφάλαιο της Έκθεσης που αναφέρεται στην Ελλάδα γίνεται αναφορά στη διαβούλευση στελεχών της Ε.Ε. με την ΕΕΔΑ για θέματα κράτους δικαίου το Μάρτιο του 2025 στο πλαίσιο της συνάντησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με θεσμικούς φορείς της χώρας μας. Επίσης επισημαίνεται η αναφορά στην αντίστοιχη Έκθεση της ΕΕΔΑ για το Κράτος Δικαίου, για το ρόλο που διαδραμάτισε η Εθνική Επιτροπή στη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο της νομοθεσίας της ΕΕ για τη βελτίωση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων μεταξύ των διευθυντικών στελεχών των εισηγμένων εταιρειών, ως θετικό παράδειγμα έγκαιρης συμμετοχής. Τέλος, η Έκθεση της ΕΕ παραπέμπει στη Δήλωση της ΕΕΔΑ της 19ης Φεβρουαρίου 2025 για την ανάγκη σεβασμού του συνταγματικά κατοχυρωμένου ελεγκτικού ρόλου των Ανεξάρτητων Αρχών.

  • ethemis

    ΣτΕ: Παραπέμπεται στο ΑΕΔ το ζήτημα του χρόνου ενάρξεως της κατ’ άρθρ. 40 παρ. 6 του α.ν. 1846/1951

    ΣτΕ Ολομ 1220-1221/2025 Πρόεδρος: Μ. Πικραμένος, Πρόεδρος Συμβουλίου της Επικρατείας Εισηγητής: Φρ. Γιαννακού, Σύμβουλος της Επικρατείας Με τις ΣτΕ Ολομ 1220-1221/2025 κρίθηκε ότι οι εκ διοικητικής συμβάσεως απαιτήσεις κατά του Ι.Κ.Α. υπόκεινται στην πενταετή παραγραφή του άρθρου 40 παρ. 6 του α.ν. 1846/1951, η οποία, ελλείψει άλλης ειδικότερης διατάξεως, αρχίζει, σύμφωνα με τη γενική διάταξη του άρθρ. 251 ΑΚ, από τότε που γεννήθηκε η αξίωση και κατέστη δυνατή η δικαστική επιδίωξή της (πρβλ. ΣτΕ 3280, 2166/2015 κ.ά., ΑΠ 775/2023, 854, 517/2003 κ.ά.). Σε περίπτωση διακοπής, η νέα παραγραφή αρχίζει αφότου περατώθηκε το διακοπτικό γεγονός (άρθρ. 270 εδ. α΄ ΑΚ).

  • ethemis

    Διαδικτυακά σεμινάρια πιστοποίησης για τη νέα δικηγορική ύλη

    Δυνάμει της υπ’ αριθμ. 33305/2024 Υπουργικής Απόφασης του Υπουργού Δικαιοσύνης (ΦΕΚ Β’ 2706/9-5-2024), με την οποία θεσπίζονται οι ειδικές και τεχνικές ρυθμίσεις που αφορούν την λειτουργία των καταλόγων των δικηγόρων που αναλαμβάνουν να εκδίδουν πράξεις (για προσημειώσεις και κληρονομητήρια) και να επεξεργάζονται φακέλους (για σωματεία), μεταξύ άλλων προβλέπεται και η επικαιροποίηση των σχετικών καταλόγων από 15-9-2025. Προς τούτο, η Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων διοργανώνει διαδικτυακά σεμινάρια πιστοποίησης περιόδου Ιουλίου-Σεπτεμβρίου, για όσους συναδέλφους επιθυμούν να τα παρακολουθήσουν και δεν περιλαμβάνονται στους σχετικούς καταλόγους.





ethemis map

Προκηρύξεις/ Αγγελίες

Προκηρύξεις, Διαγωνισμοί και Αγγελίες για δικηγόρους, ασκούμενους & νομικούς.

View more
newsroom

ΝewsRoom/      ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Τρέχουσα Νομική Επικαιρότητα

View more
ethemis case law

Noμολογία

Σημαντικές δικαστικές αποφάσεις, ιδίως των ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας

View more
ethemis case law

Noμοθεσία

Οι νόμοι που έχουν δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως

View more
ethemis legal studies

Εκπαιδευτικά           Προγράμματα

Για νομικούς & δικηγόρους από εκπαιδευτικούς φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

View more
ethemis.gr

EΚΔΗΛΩΣΕΙΣ            ΦΟΡΕΩΝ

Εκδηλώσεις Nομικού Eνδιαφέροντος από ποικίλους θεσμικούς Φορείς

View more
ethemis international news

Διεθνή                      Νέα

Διεθνή Νομικά Νέα και Αρθρογραφία, Νομολογία ΕΔΔΑ και αποφάσεις Διεθνών Δικαστηρίων

View more
ethemis map

Δελτία            Τύπου

Ανακοινώσεις ΔΣΑ, δικαστικών ενώσεων, ανεξάρτητων αρχών, θεσμικών φορέων.

View more
ethemis

Συντακτική            Ομάδα

Η Επιστημονική Ομάδα του Ethemis.gr

View more
ethemis.gr

ΣΥΝΕΔΡΙΑ             ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ             e-ΘΕΜΙΣ

Ο Κατάλογος Συνεδρίων και Εκδηλώσεων που έχει διοργανώσει η Ένωση Ελλήνων Νομικών

View more

newsroom