Απόφαση 520/2018 ΔΕΦ ΑΘΗΝΩΝ ( Προϋποθέσεις έγκυρης αναγγελίας εκχωρούμενης απαιτήσεως)

Απόφαση 520/2018 ΔΕΦ ΑΘΗΝΩΝ ( Προϋποθέσεις έγκυρης αναγγελίας εκχωρούμενης απαιτήσεως)

Εν προκειμένω η ενάγουσα ανώνυμη εταιρεία , μέσω της ένδικης αγωγής της , ζητεί, ως καθολική διάδοχος, λόγω απορροφήσεως, της ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «…»και, ακολούθως, εκδοχέας των απαιτήσεων της, να αναγνωρισθεί η υποχρέωση του εναγόμενου ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «ΕΘΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ», ως καθολικού διαδόχου του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.», να της καταβάλει το συνολικό ποσό των 1.275.225,62 ευρώ, νομιμοτόκως , το οποίο αντιστοιχεί στην αξία ιατρικών - φαρμακευτικών εμπορευμάτων, τα οποία προμήθευσε η ως άνω εκχωρήτρια εταιρεία σε μονάδες υγείας του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., βάσει της μεταξύ τους σύμβασης.

Στο άρθρο 52 παρ. 4 του ν. 4430/2016 (Α` 205), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 97 παρ. 1α του ν. 4486/2017 (Α` 115), ορίζεται ότι: «Μετά τις 30.06.2017 οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. που προέρχονται από Φ.Κ.Α., των οποίων οι κλάδοι υγείας εντάχθηκαν στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., μεταφέρονται, παρακολουθούνται και βαρύνουν τον προϋπολογισμό του Ε.Φ.Κ.Α. Εκκρεμείς δίκες που αφορούν διαφορές από τις ως άνω ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις, συνεχίζονται από τον Ε.Φ.Κ.Α., χωρίς να επέρχεται διακοπή της δίκης και οι δικαστικές αποφάσεις ισχύουν και εκτελούνται σε βάρος του προϋπολογισμού του Ε.Φ.Κ.Α. Εφόσον λοιπόν ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφαλίσεως καθίσταται καθολικός διάδοχος των ληξιπροθέσμων υποχρεώσεων του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ,μη νομίμως παραστάθηκε ως εναγόμενος ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και πρέπει, για το λόγο αυτό, να αποβληθεί από τη δίκη .

Με το ν.δ. της 17.7/13.8.1923 «Περί ειδικών διατάξεων επί ανωνύμων εταιρειών» η εφαρμογή του οποίου επεκτάθηκε στις τράπεζες με το άρθρο 26 παρ. 9 του ν. 2076/1992 (Α` 130) (Άρθρα 35, 36,39 και 44 ) εισήχθη, ως προς την ενεχυρίαση ονομαστικών απαιτήσεων προς εξασφάλιση απαιτήσεων ανωνύμων εταιρειών από δάνειο, απλό ή με ανοικτό λογαριασμό, εξαιρετικό δίκαιο και, ως εκ τούτου, οι περί ενεχύρου διατάξεις του Αστικού Κώδικα εφαρμόζονται μόνον συμπληρωματικώς .Ουσιαστικά η ενεχυρίαση απαίτησης συνεπάγεται όχι απλή επιβάρυνση αυτής, αλλά την εκχώρησή της προς τον ενεχυρούχο πιστωτή, ο οποίος γίνεται πραγματικός και μοναδικός δικαιούχος της απαίτησης, δικαιούμενος, ως εκ τούτου, να την εισπράξει. Η εκχώρηση συντελείται όταν αντίγραφο της σύμβασης ενεχυρίασης επιδίδεται στον τρίτο (οφειλέτη), μετά δε την αναγγελία αυτή αποκόπτεται κάθε δεσμός του τρίτου (οφειλέτη) με τον εκχωρητή, ο οποίος αποξενώνεται και δεν μπορεί να αναμιχθεί με οποιονδήποτε τρόπο στην απαίτηση, αποκλειστικός δικαιούχος της οποίας είναι πλέον ο εκδοχέας. Κατά συνέπεια μετά την αναγγελία ο οφειλέτης δεν δικαιούται, πλέον, να καταβάλει την απαίτηση ούτε στον αρχικό δανειστή (εκχωρητή), ούτε σε άλλα πρόσωπα, τα οποία έλκουν δικαιώματα από έννομη σχέση με τον εν λόγω δανειστή, αλλά οφείλει να αποβάλει το ποσό αυτής (απαιτήσεως) μόνον στον εκδοχέα .

Μάλιστα το I.K.A.-E.TA.M. εξαιρείται από την εφαρμογή των διατάξεων που διέπουν τις αξιώσεις κατά των λοιπών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, καθώς το νομοθετικό διάταγμα περί λογιστικού των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου δεν εφαρμόζεται στους ασφαλιστικούς οργανισμούς που τελούσαν εξαρχής υπό την εποπτεία του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών. Περαιτέρω, ειδικώς, για την αναγγελία εκχώρησης απαιτήσεων κατά του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. το άρθρο 21 του ν.2972/2001(Α` 291) ορίζει ότι: «Οι διατάξεις του άρθρου 95 του ν. 2362/1995 εφαρμόζονται ανάλογα και στις περιπτώσεις της κατάσχεσης εις χείρας του Ι.Κ.Α. ως τρίτου και της αναγγελίας της εκχώρησης απαιτήσεων τρίτων κατά του Ι.Κ.Α. Στις περιπτώσεις αυτές, το κατασχετήριο ή το εκχωρητήριο έγγραφο που προβλέπεται στο παραπάνω άρθρο κοινοποιείται προς τη Γενική Διεύθυνση Οικονομοτεχνικών Υπηρεσιών του Ι.Κ.Α.». Στο δε άρθρο 95 του ν. 2362/1995 «περί Δημοσίου Λογιστικού, ελέγχου των δαπανών του Κράτους και άλλες διατάξεις» (Α` 247), ορίζεται ότι: «1. Η κατάσχεση χρηματικής απαιτήσεως εις χείρας του Δημοσίου, ως τρίτου γίνεται, τηρουμένων και των λοιπών όρων και προϋποθέσεων οι οποίες προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία, με κοινοποίηση του κατασχετηρίου σωρευτικώς: α) στον Υπουργό, ο οποίος είναι καθ’ ύλην αρμόδιος εν σχέσει προς την αιτία της οφειλής του Δημοσίου, β) στην αρμόδια για την πληρωμή της συγκεκριμένης οφειλής του Δημοσίου Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία ή στην οικεία χρηματική διαχείριση, γ) στην αρμόδια για τη συγκεκριμένη οφειλή του Δημοσίου Υπηρεσία Δημοσιονομικού Ελέγχου, δ) στις αρμόδιες για τη φορολογία τόσο του καθ` ου η κατάσχεση (δανειστή του Δημοσίου), όσο και του κατασχόντος, Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες.

Στο κατασχετήριο εις χείρας του Δημοσίου, πρέπει να αναφέρεται  η ακριβής αιτία της οφειλής του Δημοσίου, το πρόσωπο του δικαιούχου της σχετικής απαιτήσεως με την ακριβή διεύθυνσή του και το ποσό αυτής. Η  κατάσχεση εις χείρας του Δημοσίου ολοκληρώνεται μόνο από της χρονολογίας της έγκυρης κοινοποιήσεως του κατασχετηρίου στον κατά την παράγραφο 1 του παρόντος αρμόδιο υπουργό, η οποία όμως, για να είναι έγκυρη, πρέπει αναγκαίως αφ’ ενός να γίνει χρονικά τελευταία από τις αναφερόμενες στην ίδια παράγραφο λοιπές κοινοποιήσεις και αφ΄ ετέρου να συνοδεύεται από νόμιμα υπό αρμοδίου Δικαστικού Επιμελητή επικυρωμένα αντίγραφα των επιδοτηρίων όλων των αναγκαίων προηγουμένων εγκύρων επιδόσεων του κατασχετηρίου αυτού στις λοιπές υπηρεσίες ή χρηματικές διαχειρίσεις. Η αναγγελία δε τοιαύτης εκχωρήσεως πρέπει, επί ποινή ακυρότητας αυτής, να καταχωρίζεται στο κάτω μέρος του νόμιμα συντεταγμένου πρωτοτύπου ή επικυρωμένου αντιγράφου του εκχωρητηρίου εγγράφου. Σε διαφορετική περίπτωση επέρχεται ακυρότητα , η οποία λαμβάνεται υπόψη ,αυτεπαγγέλτως, από το αρμόδιο δικαστήριο.

Πέραν των ανωτέρω, απαιτείται, στο κάτω μέρος του εκχωρητηρίου εγγράφου, να καταχωρίζεται η αναγγελία της εκχωρήσεως, η οποία πρέπει να περιλαμβάνει την ακριβή αιτία της οφειλής, το πρόσωπο του δικαιούχου της  απαιτήσεως με την ακριβή διεύθυνση του, καθώς και το ποσό αυτής. Διαφορετικά επέρχεται ακυρότητα, η οποία έχει ως συνέπεια αφενός  τη μη  δέσμευση του Δημοσίου ή του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. ,από την σύμβαση εκχωρήσεως, και αφετέρου επηρεασμό της νομιμοποιήσεως του δικαιούχου της απαιτήσεως .

Επιμέλεια: Αγγελική Μπουρσινού/Επιστημονική Συνεργάτης e-Θέμις

Εκχωρητήριο καθίσταται η νομική πράξη με την οποία γίνεται η εκχώρηση αξίωσης καθώς και καθεαυτό το έγγραφο της εκχώρησης .