ΕΔΔΑ: «Παραβίαση λόγω μη νόμιμης σύλληψης & κράτησης»

July 20, 2017: Νομολογία Νομικά Νέα

posts


ethemis

ΕΔΔΑ: «Παραβίαση λόγω μη νόμιμης σύλληψης & κράτησης»

Με την απόφαση της 2ας Μαΐου 2017, στην υπόθεση Vasiliciuc κατά Μολδαβίας (Αριθμός προσφυγής 15944/11), το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) έκρινε ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 5 παρ. 1 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), που διασφαλίζει το δικαίωμα κάθε προσώπου στην προσωπική ελευθερία και ασφάλεια, λόγω αυθαίρετης και μη αναγκαίας σύλληψης και κράτησης της προσφεύγουσας. Ο λόγος ήταν η αδυναμία των αρχών της Μολδαβίας να προβούν σε εύλογες προσπάθειες να ενημερώσουν την προσφεύγουσα για την ποινική δίωξη που ασκήθηκε εναντίον της, καθώς και για την αναγκαιότητα να εμφανιστεί ενώπιόν τους.

Ως προς τα πραγματικά περιστατικά, η προσφεύγουσα (Axenia Vasiliciuc), Μολδαβή υπήκοος που ζούσε στην Ελλάδα, ερωτήθηκε -ύστερα από έλεγχο στο αεροδρόμιο του Κισινάου- σχετικά με τα κοσμήματα που μετέφερε. Οι τελωνειακοί υπάλληλοι διαπίστωσαν ότι η προσφεύγουσα είχε στην κατοχή της 29 κομμάτια μη ταυτόσημων κοσμημάτων, όπως δαχτυλίδια, βραχιόλια, περιδέραια και μενταγιόν. Μετά την επιστροφή της στην Ελλάδα, όπου εργαζόταν, κινήθηκε ποινική δίωξη εναντίον της για απόπειρα λαθρεμπορίας κοσμημάτων και στη συνέχεια κλήθηκε να εμφανιστεί μέσω της μολδαβικής της διεύθυνσης. Στις 19 Ιουνίου 2009, το αρμόδιο δικαστήριο της Μολδαβίας διέταξε την κράτηση της προσφεύγουσας για μια χρονική περίοδο 15 ημερών με την αιτιολογία ότι δεν είχε εμφανιστεί όταν κλήθηκε ενώπιον των αρχών διερεύνησης. Η προσφεύγουσα έλαβε γνώση της εντολής κράτησής της και ζήτησε να ανακληθεί, υποστηρίζοντας ότι αγνοούσε την ποινική δίωξη που είχε ασκηθεί εναντίον της. Ωστόσο, η προσφυγή της και η έφεσή της απορρίφθηκαν από τα αρμόδια δικαστήρια της Μολδαβίας. Το 2011, η προσφεύγουσα συνελήφθη στην Ελλάδα, βάσει διεθνούς εντάλματος σύλληψης, και παρέμεινε υπό κράτηση -εν αναμονή διαδικασίας έκδοσής της στη Μολδαβία- για περίοδο είκοσι τριών ημερών. Η διαδικασία έκδοσής της έλαβε τέλος στις 21 Σεπτεμβρίου 2011, όταν το Εφετείο Αθηνών απέρριψε το αίτημα έκδοσης των αρχών της Μολδαβίας και διέταξε την απελευθέρωση της προσφεύγουσας. Το Εφετείο Αθηνών διαπίστωσε ότι, σύμφωνα με το άρθρο 5 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Έκδοσης, τα πρόσωπα που είναι ύποπτα για αδικήματα που σχετίζονται με φόρους, δασμούς και τελωνεία θα μπορούσαν να εκδοθούν μόνο εάν τα συμβαλλόμενα κράτη έχουν αποφασίσει σχετικά ως προς αυτά τα αδικήματα ή την κατηγορία αδικημάτων. Ελλείψει τέτοιας συμφωνίας, μεταξύ της Μολδαβίας και της Ελλάδας, το αίτημα έκδοσής της δεν μπορούσε να γίνει αποδεκτό.

Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, η προσφεύγουσα κατήγγειλε, βάσει του άρθρου 5 της ΕΣΔΑ, ότι η εντολή κράτησής της που εκδόθηκε εναντίον της από τις αρχές της Μολδαβίας δεν βασίστηκε σε σχετικούς και επαρκείς λόγους.

Όσον αφορά το παραδεκτό της προσφυγής ενώπιον του ΕΔΔΑ, αξίζει να αναφέρουμε τα παρακάτω. Η προσφεύγουσα βρισκόταν υπό τον έλεγχο και την εξουσία των ελληνικών αρχών κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ της σύλληψής της στην Ελλάδα και της απαλλαγής της από την κράτηση. Αυτή η στέρηση της ελευθερίας της ήταν συνέπεια των μέτρων που έλαβαν οι μολδαβικές αρχές, ήτοι το διεθνές ένταλμα σύλληψης που εκδόθηκε από την Interpol κατόπιν αιτήσεώς τους.  Στο πλαίσιο της διαδικασίας έκδοσης, το κράτος στο οποίο απευθύνεται το αίτημα θα έπρεπε να διαθέτει τη δυνατότητα τεκμηρίωσης του κύρους των νομικών εγγράφων, που έχει εκδώσει το αιτούν κράτος, βάσει των οποίων ζητήθηκε η στέρηση της ελευθερίας της προσφεύγουσας. Επιπλέον, η χώρα που ζήτησε την έκδοση έπρεπε να διασφαλίσει ότι το αίτημα κράτησης και έκδοσης ήταν νόμιμο, όχι μόνο βάσει της εθνικής νομοθεσίας, αλλά και βάσει της ΕΣΔΑ. Κατά συνέπεια, η πράξη που καταγγέλλεται από την προσφεύγουσα, που υποκινήθηκε από τη Μολδαβία βάσει του εσωτερικού της δικαίου και συνεχίστηκε από την Ελλάδα ως απάντηση στις διεθνείς της υποχρεώσεις, έπρεπε να αποδοθεί στη Μολδαβία, παρά το γεγονός ότι η πράξη εκτελέστηκε στην Ελλάδα.

Επί της ουσίας, η στέρηση της ελευθερίας της προσφεύγουσας στην Ελλάδα ήταν άμεση συνέπεια της εντολής κράτησής της (της 19ης Ιουνίου 2009), συνεπώς δεν θα ήταν εφικτός ο περιορισμός της ελευθερίας της στην Ελλάδα ελλείψει της εν λόγω εντολής. Το γεγονός αυτό επισημάνθηκε ρητά από τα ελληνικά δικαστήρια στις αποφάσεις τους σχετικά με την έκδοση της προσφεύγουσας. Η κράτηση της προσφεύγουσας στην Ελλάδα, μολονότι ζητήθηκε τυπικά για την έκδοσή της, ήταν μέρος του μηχανισμού που χρησιμοποιούσαν οι μολδαβικές αρχές για την εφαρμογή της εντολής κράτησης εκτός των συνόρων της Μολδαβίας. Ο λόγος για τον οποίο διατάχθηκε η κράτηση της προσφεύγουσας από τα μολδαβικά δικαστήρια ήταν ότι η προσφεύγουσα  δεν είχε εμφανιστεί ενώπιον των ερευνητικών αρχών όταν κλήθηκε. Ωστόσο, η προσφεύγουσα είχε εγκαταλείψει νόμιμα τη χώρα σε μια περίοδο κατά την οποία δεν εκκρεμούσε ποινική δίωξη εναντίον της. Άλλωστε, οι αρχές της Μολδαβίας κίνησαν την ποινική διαδικασία μετά την έξοδό της από τη χώρα. Η προσφεύγουσα είχε παραδώσει στις αρμόδιες αρχές τα στοιχεία επικοινωνίας της στην Ελλάδα, αλλά παρόλα αυτά οι Μολδαβοί εισαγγελείς είχαν κοινοποιήσει την κλήτευσή της στη διεύθυνσή της στη Μολδαβία και δεν επιχείρησαν να την ενημερώσουν για την ποινική διαδικασία και την αναγκαιότητα εμφάνισής της με τον κατάλληλο τρόπο εφόσον ζούσε στην Ελλάδα.

Οι μολδαβικές αρχές επέλεξαν να υιοθετήσουν μια ιδιαίτερα τυπολατρική προσέγγιση στο πρόβλημα της κλήτευσης της προσφεύγουσας, ενώ όταν εκείνη δεν εμφανίστηκε κατέληξαν βιαστικά στο συμπέρασμα ότι διαφεύγει. Η άρνηση των δικαστηρίων της Μολδαβίας να ελέγξουν τις αιτιάσεις της προσφεύγουσας σχετικά με την παράτυπη κλήτευσή της και να της δώσουν την ευκαιρία να εμφανιστεί ενώπιον των αρμόδιων αρχών, συνέβαλε στην διαμόρφωση της κρίσης του ΕΔΔΑ ότι η κράτηση της προσφεύγουσας ήταν αυθαίρετη και μη αναγκαία. Ενόψει όλων των ανωτέρω, το ΕΔΔΑ έκρινε ομόφωνα ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 5 παρ. 1 της ΕΣΔΑ.

Παραβίαση άρθρου 5 παρ. 1 της ΕΣΔΑ: Αδυναμία των αρχών της Μολδαβίας να προβούν σε εύλογες προσπάθειες να ενημερώσουν την προσφεύγουσα για την ποινική δίωξη που ασκήθηκε εναντίον της, καθώς και για την αναγκαιότητα να εμφανιστεί ενώπιόν τους.



Source/ Author:hudoc.echr.coe.int

LATEST POSTS
  • ethemis

    Άρθρο Χρ. Κακλαμάνη στο Magazino "Με Το Δικηγόρο": «Ποινικό Δίκαιο και Alt Right Κουλτούρα»

    Άρθρο του κ. Χρήστου Κακλαμάνη, Δικηγόρου, Συμβούλου ΔΣΑ, Τομεάρχη Δικαιοσύνης ΠΑΣΟΚ, στο Magazino "Με Το Δικηγόρο" Η απόρριψη κάθε μορφής αριστείας και αυθεντίας είναι αναμφίβολα ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της αναδυόμενης παγκοσμίως alt right κοσμοθεωρίας. Η τελευταία, βοηθούμενη από την ιλιγγιώδη αμεσότητα, αλλά και την ψευδαίσθηση γνώσης, που συχνά προσφέρει η ιντερνετική ενημέρωση και τα κοινωνικά δίκτυα, έχει καταφέρει σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα να εδραιωθεί στη συνείδηση σημαντικού μέρους των ψηφοφόρων στις δυτικές δημοκρατίες ως «αντίδοτο» απέναντι στον πολιτικό φιλελευθερισμό.

  • ethemis

    Άρθρο της Μ. Τσοπελογιάννη «Η επιχείρηση στο εδώλιο: Όταν η Ανώνυμη Εταιρία καθίσταται κατηγορούμενη»

    Για δεκαετίες, η έννοια της ποινικής ευθύνης συνδεόταν αυστηρά με το πρόσωπο. Μόνο φυσικά πρόσωπα μπορούσαν να καταστούν υπεύθυνα ενώπιον του ποινικού δικαστηρίου. Ωστόσο, η εποχή της αυστηρής ατομικής ευθύνης δείχνει να έχει παρέλθει, καθώς οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες οδήγησαν σε έναν νομικό μετασχηματισμό: σήμερα, δεν είναι σπάνιο να βλέπουμε στο εδώλιο όχι μόνο πρόσωπα, αλλά και εταιρείες – και κυρίως, ανώνυμες εταιρείες. Η ιδέα ότι μια εταιρεία – ένα «νομικό πρόσωπο» χωρίς φυσική υπόσταση – μπορεί να κατηγορηθεί ποινικά, εξακολουθεί να προκαλεί αντιδράσεις. Πώς μπορεί κάτι που δεν έχει βούληση, συνείδηση ή ηθική κρίση να τελεί ποινικά αδικήματα; Η απάντηση είναι ότι, αν και δεν έχει «ψυχή», έχει δομή, εκπροσώπους που ενεργούν για λογαριασμό της και – το σημαντικότερο – δύναμη επιρροής στο κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον.

  • ethemis

    ΣτΕ: Πιλοτική δίκη. Αντίκειται στο άρθρο 89 παρ. 2 του Συντάγματος διάταξη του ν. 4375/2016

    ΣτΕ Ολομ. 1150/2025 Πρόεδρος: Μ. Πικραμένος, Πρόεδρος Συμβουλίου της Επικρατείας Εισηγητής: Χ. Σιταρά, Σύμβουλος της Επικρατείας ΣτΕ Ολομ. 1150/2025: Πιλοτική δίκη. Αντίκειται στο άρθρο 89 παρ. 2 του Συντάγματος διάταξη του ν. 4375/2016 κατά το μέρος που προβλέπει Ανεξάρτητες Επιτροπές Προσφυγών που λειτουργούν και υπό μονομελή σύνθεση. Με την 1150/2025 απόφαση η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας επέλυσε, κατόπιν της 881/2024 παραπεμπτικής απόφασης του Δ΄ Τμήματος υπό επταμελή σύνθεση, ζήτημα που υπεβλήθη στο Δικαστήριο με απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 1 παρ. 2 του ν. 3900/2010. Ειδικότερα, στο Συμβούλιο της Επικρατείας υπεβλήθη ζήτημα που ανέκυψε με αφορμή αίτηση ακυρώσεως αλλοδαπού κατά απόφασης Ανεξάρτητης Επιτροπής Προσφυγών υπό μονομελή σύνθεση, με την οποία απερρίφθη σε δεύτερο βαθμό το αίτημά του να του χορηγηθεί διεθνής προστασία και διετάχθη, περαιτέρω, η επιστροφή του, με οικειοθελή αναχώρηση από τη Χώρα.




ethemis map

Προκηρύξεις/ Αγγελίες

Προκηρύξεις, Διαγωνισμοί και Αγγελίες για δικηγόρους, ασκούμενους & νομικούς.

View more
newsroom

ΝewsRoom/      ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Τρέχουσα Νομική Επικαιρότητα

View more
ethemis case law

Noμολογία

Σημαντικές δικαστικές αποφάσεις, ιδίως των ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας

View more
ethemis case law

Noμοθεσία

Οι νόμοι που έχουν δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως

View more
ethemis legal studies

Εκπαιδευτικά           Προγράμματα

Για νομικούς & δικηγόρους από εκπαιδευτικούς φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

View more
ethemis.gr

EΚΔΗΛΩΣΕΙΣ            ΦΟΡΕΩΝ

Εκδηλώσεις Nομικού Eνδιαφέροντος από ποικίλους θεσμικούς Φορείς

View more
ethemis international news

Διεθνή                      Νέα

Διεθνή Νομικά Νέα και Αρθρογραφία, Νομολογία ΕΔΔΑ και αποφάσεις Διεθνών Δικαστηρίων

View more
ethemis map

Δελτία            Τύπου

Ανακοινώσεις ΔΣΑ, δικαστικών ενώσεων, ανεξάρτητων αρχών, θεσμικών φορέων.

View more
ethemis

Συντακτική            Ομάδα

Η Επιστημονική Ομάδα του Ethemis.gr

View more
ethemis.gr

ΣΥΝΕΔΡΙΑ             ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ             e-ΘΕΜΙΣ

Ο Κατάλογος Συνεδρίων και Εκδηλώσεων που έχει διοργανώσει η Ένωση Ελλήνων Νομικών

View more

newsroom