Nova Criminalia: Τεύχος Δεκεμβρίου 2021

January 11, 2022: Βιβλιογραφία / Νομικές Εκδόσεις

Βιβλιογραφία


ethemis

Nova Criminalia: Τεύχος Δεκεμβρίου 2021

Κυκλοφόρησε το δέκατο τέταρτο τεύχος του Nova Criminalia, της νέας περιοδικής έκδοσης  της Ένωσης Ελλήνων Ποινικολόγων

Nova Criminalia: Τεύχος Δεκεμβρίου 2021

Σημείωμα του εκδότη

Στην χώρα των κακουργημάτων

Το φαινόμενο έχει προσλάβει ανησυχητικές διαστάσεις: Με αφορμή κάποια υπόθεση που προβάλλουν –και συχνά διογκώνουν– τα ΜΜΕ, η ποινική νομοθεσία μας δέχεται ομαδικά πυρά ως υπερβολικά «επιεικής». Τηλεοπτικοί και διαδικτυακοί τιμητές, καθώς και παντοειδείς δημοσιογραφούντες, αγανακτούν για την έλλειψη αυστηρότητας των διατάξεων που προβλέπουν την περί ης πρόκειται συμπεριφορά και απαιτούν από τον νομοθέτη να την πατάξει.

Οι αρμόδιοι της πολιτικής, πάλι, αφουγκραζόμενοι την φωνή του λαού που μεταδίδουν, υποτίθεται, τα ΜΜΕ, σπεύδουν να υποσχεθούν ότι σύντομα θα «αυστηροποιήσουν» την νομοθεσία για να θεραπεύσουν την ασύμβατη με το «λαϊκό αίσθημα» ασθένεια της επιείκειας που την χαρακτηρίζει. Ως θεραπευτική αγωγή επιλέγεται συνήθως η εισαγωγή ενός νέου ή βαρύτερου κακουργήματος. Το νέο κακούργημα κατευνάζει προσωρινά την αγανάκτηση των ΜΜΕ και επιτρέπει στους δημιουργούς του να «πωλήσουν» ασφάλεια στους ανήσυχους πολίτες επιδεικνύοντας αποφασιστικότητα και πυγμή.

Η επίθεση στην ισχύουσα ποινική νομοθεσία και η αγκίστρωση στην παραγωγή του νέου κακουργήματος δεν επιτρέπουν την νηφάλια και έλλογη συζήτηση των πλέον σημαντικών παραμέτρων της εγκληματικής συμπεριφοράς που εξάπτει το κοινό και τους πολιτικούς μας (περιβάλλον και αιτίες που αυτή αναπτύσσεται, μηχανισμοί πρόληψης και κοινωνικού ελέγχου, σωφρονιστική και μετασωφρονιστική μέριμνα για τους παραβάτες κ.α.). Αντ’ αυτού κυριαρχεί η ανιστόρητη και αφελής αντίληψη, ότι όσο αυξάνονται οι ποινές τόσο μειώνεται το έγκλημα.

Η αθρόα παραγωγή κακουργημάτων είχε παραμορφώσει τον Ποινικό Κώδικα του 1951, ο οποίος στην αρχική μορφή του χαρακτηριζόταν από αξιολογική αρμονία και λογική-συστηματική συνοχή. Ο κακουργηματικός πληθωρισμός του παρελθόντος συνοδευόταν από δύο ακόμη στρεβλώσεις: τον ευτελισμό των πλημμελημάτων και της ποινής της φυλάκισης μέσω της άνευ διακρίσεως μετατροπής ή αναστολής της, και την περιοδική ψήφιση «εκπτωτικών» νόμων για την αποσυμφόρηση των φυλακών, όποτε αυτές ασφυκτιούσαν υπό το βάρος των καταδικασθέντων για κακουργήματα.

Την παθολογία του παρελθόντος επιδίωξε να τερματίσει ο νέος Ποινικός Κώδικας του 2019 με την αναμόρφωση του συστήματος των ποινών ώστε αυτές να γίνουν ειλικρινείς, αναλογικές και αποτελεσματικές. Η Άννα Μπενάκη-Ψαρούδα (Προβλήματα της ποινικής δικαιοσύνης στην Ελλάδα και οι νέοι ποινικοί κώδικες, Ποινικά Χρονικά 2020, 5) σημείωνε σχετικώς ότι: «Η επιλογή αυτή του μετριασμού των ποινών δικαιολογείται από μία σχεδόν αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα. Ότι δηλ. μόνη η απειλή διά του νόμου αυστηροτάτων ποινών δεν συμβάλλει τόσο καθοριστικά στην αποτροπή της τέλεσης σοβαρών εγκλημάτων. Μεγάλης κλίμακας εμπειρικές μελέτες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα, ότι εκφοβιστική επιρροή στον πιθανό δράστη δεν έχει τόσο η απειλή στο νόμο υπέρμετρα βαριάς ποινής, όσο το κατά πόσο, κατά την εκτίμησή του, θα συλληφθεί και πάντως το ότι θα εκτελεσθεί, όπως προβλέπεται στον νόμο, η ποινή που θα του επιβληθεί».

Εν τούτοις, πολλές από τις πρόσφατες νομοθετικές πρωτοβουλίες «αυστηροποίησης» της ποινικής νομοθεσίας μας την επιμολύνουν με ασθένειες του παρελθόντος. Η παραγωγή φρέσκων κακουργημάτων συνδυάζεται με τον ευτελισμό των πλημμελημάτων ως οιονεί μη αξιόποινων πράξεων, ενώ η εισαγωγή ανελαστικών και δυσανάλογων ποινών και η τιμωρητική παραμόρφωση πολύτιμων σωφρονιστικών θεσμών, όπως η υφ’ όρον απόλυση, εμποδίζουν την εξατομικευμένη ποινική μεταχείριση και οδηγούν σε συμφόρηση των φυλακών. Ακόμη, η προαγωγή σε κακουργήματα πράξεων που μπορούν κάλλιστα να αντιμετωπιστούν με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα ως πλημμελήματα, επιβαρύνει υπέρμετρα ανακριτές, δικαστικά συμβούλια και δικαστήρια κακουργημάτων και επιβραδύνει αφόρητα την απονομή της ποινικής δικαιοσύνης. Αν η τάση αυτή δεν ανακοπεί, η Ελλάδα δεν θα αργήσει να μετατραπεί σε μία –μοναδική στην Ευρωπαϊκή Ένωση– χώρα ονομαστικών κακουργημάτων που αδυνατεί να διαχειριστεί ορθολογικά την εγκληματικότητα.

Είναι καιρός λοιπόν οι παρ’ ημίν αυθόρμητοι παραγωγοί «επίκαιρων» κακουργημάτων να αναθεωρήσουν την στάση τους και αντί των θορυβούντων υπερμάχων της αυστηρότητας να ακούσουν την φωνή της επιστήμης και της λογικής.

Σας ευχόμαστε αίσιο το νέο έτος!

Ηλίας Γ. Αναγνωστόπουλος
Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Ποινικολόγων

Συγγραφέας: Ένωση Ελλήνων Ποινικολόγων



Source/ Author:Nova Criminalia | Download PDF

LATEST POSTS
  • ethemis

    Ένωση Διοικητικών Δικαστών: Ασφυκτικές οι προθεσμίες έκδοσης απόφασης στην τροποποίηση του ΚΠολΔ

    ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΔΔ Με αφορμή την παρουσίαση από το Υπουργείο Δικαιοσύνης των αλλαγών στον ΚΠολΔ και των διατάξεων περί ασφυκτικών προθεσμιών έκδοσης απόφασης (6μηνο), Στις 25.6.2025 παρουσιάστηκαν από τον Υπουργό και Υφυπουργό Δικαιοσύνης προτάσεις τροποποιήσεων του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας με τις οποίες θα προβλέπονται νέες, ακόμα πιο ασφυκτικές, προθεσμίες έκδοσης δικαστικής απόφασης. Ειδικότερα, ο δικαστής θα πρέπει να εκδίδει την απόφαση, καταρχάς, εντός εξαμήνου, ενώ σε περίπτωση μη επίτευξης του στόχου αυτού θα είναι αντιμέτωπος με την πειθαρχική διαδικασία.

  • ethemis

    Έναρξη λειτουργίας του Ηλεκτρονικού Μητρώου Ενεχύρων - Νέα ψηφιακή υπηρεσία στο enexyra.ktimatologio.gr

    Το Ελληνικό Κτηματολόγιο ανακοινώνει την επίσημη λειτουργία του Ηλεκτρονικού Μητρώου Ενεχύρων, το οποίο είναι πλέον διαθέσιμο στο κοινό μέσω της διαδικτυακής διεύθυνσης enexyra.ktimatologio.gr. Το νέο Μητρώο ενσωματώνει πλήρως τις προβλέψεις του νόμου 5123/2024 και σηματοδοτεί την έναρξη μίας ενιαίας, πλήρως ψηφιακής διαδικασίας για την καταχώριση και αναζήτηση εμπράγματων εξασφαλίσεων σε κινητά πράγματα και απαιτήσεις. Το Μητρώο αντικαθιστά πλήρως τα παλαιά έντυπα βιβλία ενεχύρων και τηρείται κεντρικά και αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή από τον Φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο, με τη μορφή περιγραφικής βάσης δεδομένων για το σύνολο της χώρας. Η πρόσβαση στο περιεχόμενο του Μητρώου και η αναζήτηση στοιχείων πραγματοποιούνται μέσω της ίδιας πλατφόρμας, σύμφωνα με τις προβλέψεις της κείμενης νομοθεσίας για τα δημόσια μητρώα.

  • ethemis

    Π.Δ. 62/2025: Νέος Κώδικας Εργατικού Δικαίου

    Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το Προεδρικό Διάταγμα 62/2025 με τον νέο Κώδικα Εργατικού Δικαίου (ΦΕΚ Α΄/121/11-7-2025). Με τη δημοσίευση του νέου Κώδικα Εργατικού Δικαίου καταργήθηκε το π.δ. 80/2022 (Α’ 222) με τίτλο «Κώδικας Ατομικού Εργατικού Δικαίου». Ο νέος Κώδικας αποτελείται από τρία βασικά μέρη: Το Βιβλίο Πρώτο με τίτλο «Ατομικό Εργατικό Δίκαιο» (άρθρα 1 επ.), το Βιβλίο Δεύτερο με τίτλο «Δίκαιο Συλλογικών Εργασιακών Σχέσεων» (άρθρα 368 επ.) και το Βιβλίο Τρίτο με τίτλο «Δίκαιο Προστασίας της Υγείας και Ασφάλειας – Εποπτεία της Εργασίας» (άρθρα 491 επ.).




ethemis map

Προκηρύξεις/ Αγγελίες

Προκηρύξεις, Διαγωνισμοί και Αγγελίες για δικηγόρους, ασκούμενους & νομικούς.

View more
newsroom

ΝewsRoom/      ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Τρέχουσα Νομική Επικαιρότητα

View more
ethemis case law

Noμολογία

Σημαντικές δικαστικές αποφάσεις, ιδίως των ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας

View more
ethemis case law

Noμοθεσία

Οι νόμοι που έχουν δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως

View more
ethemis legal studies

Εκπαιδευτικά           Προγράμματα

Για νομικούς & δικηγόρους από εκπαιδευτικούς φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

View more
ethemis.gr

EΚΔΗΛΩΣΕΙΣ            ΦΟΡΕΩΝ

Εκδηλώσεις Nομικού Eνδιαφέροντος από ποικίλους θεσμικούς Φορείς

View more
ethemis international news

Διεθνή                      Νέα

Διεθνή Νομικά Νέα και Αρθρογραφία, Νομολογία ΕΔΔΑ και αποφάσεις Διεθνών Δικαστηρίων

View more
ethemis map

Δελτία            Τύπου

Ανακοινώσεις ΔΣΑ, δικαστικών ενώσεων, ανεξάρτητων αρχών, θεσμικών φορέων.

View more
ethemis

Συντακτική            Ομάδα

Η Επιστημονική Ομάδα του Ethemis.gr

View more
ethemis.gr

ΣΥΝΕΔΡΙΑ             ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ             e-ΘΕΜΙΣ

Ο Κατάλογος Συνεδρίων και Εκδηλώσεων που έχει διοργανώσει η Ένωση Ελλήνων Νομικών

View more

newsroom