Θεμελίωση του αδικήματος της ψευδούς καταμήνυσης (ΠΚ 229 παρ. 1)

Θεμελίωση του αδικήματος της ψευδούς καταμήνυσης (ΠΚ 229 παρ. 1)

Στην υπ’ αριθμ. 84/2018 απόφασή του ο Άρειος Πάγος πραγματεύεται τις προϋποθέσεις που κρίνεται απαραίτητο να συντρέχουν για τη στοιχειοθέτηση του αδικήματος της ψευδούς καταμήνυσης (ΠΚ 229 παρ.1).

Ειδικότερα, ο αναιρεσειών Α. Π. άσκησε αίτηση αναίρεσης κατά της υπ’ αριθμ. 1954/2016 απόφασης του Τριμελούς Εφετείου (Πλημμελημάτων) Λαρίσης. Με την τελευταία κηρύχθηκε η ενοχή του για το αδίκημα της ψευδούς καταμήνυσης κατά του δικηγόρου Φ. Σ.. Σε μία περαιτέρω επισκόπηση, το Δικαστήριο δέχθηκε ότι ο αναιρεσειών με καταγγελία-αναφορά ενώπιον του Διοικητικού Συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου καταμήνυσε εν γνώσει του ψευδώς τον Φ. Σ. αφενός για τα εγκλήματα της πλαστογραφίας και της υπεξαίρεσης, διατεινόμενος ότι ο Φ. Σ. δίχως να διαθέτει την απαιτούμενη εντολή-εξουσιοδότηση έθεσε την υπογραφή του αναιρεσειόντος, αναγράφοντας και τα δικά του (Φ. Σ.) στοιχεία ταυτότητας, σε επιταγή του (αναιρεσειόντος Α. Π.), την εμφάνισε και την εισέπραξε από την πληρώτρια Τράπεζα, ενώ παράλληλα από την επιταγή εισέπραξε το μεγαλύτερο ποσό για τις υπηρεσίες του, αφετέρου για παράλειψη έκδοσης των νόμιμων αποδείξεων παροχής υπηρεσιών προς τον Α. Π. για το ποσό που έλαβε κατ’ εντολή και για λογαριασμό του. Κατά την κρίση του Εφετείου, πρόκειται για γεγονότα ψευδή και πρόσφορα να πλήξουν την τιμή και την υπόληψη του δικηγόρου Φ. Σ., τα οποία μάλιστα ο Α. Π. εμφάνισε ενώπιον του Δικηγορικού Συμβουλίου (τρίτου), με σκοπό την πειθαρχική και ποινική δίωξη του Φ. Π..

Το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο αποφάσισε την αναίρεση της απόφασης λόγω έλλειψης ειδικής, σαφούς και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας των πραγματικών περιστατικών που θεμελιώνουν τη γνώση της αναλήθειας του περιεχομένου της καταγγελίας εκ μέρους του αναιρεσειόντος Α. Π.. Συγκεκριμένα, ο Άρειος Πάγος έκρινε ότι από την παραδοχή του Εφετείου, κατά την οποία ο δικηγόρος Φ. Σ. υπέγραψε την επιταγή με το όνομα του αναιρεσειόντος καταγράφοντας και τα δικά του στοιχεία ταυτότητας, προκύπτει ότι ο Φ. Σ. δεν είχε την συγκατάθεση του Α. Π., οπότε σε καμία περίπτωση δεν πληρούται η υποκειμενική υπόσταση του άμεσου δόλου ως προς το ψευδές των γεγονότων, καθώς καταλογίζεται στον Α. Π.. Επιπλέον, προς επίρρωση της ασάφειας της απόφασης ως προς το στοιχείο της γνώσης της αναλήθειας του Α. Π., από τα αποδειχθέντα συνάγεται ότι ο αναιρεσειών ομολόγησε την παροχή εντολής παραλαβής της επιταγής στον Φ. Σ. και όχι είσπραξής της, όπως εσφαλμένα κατέληξε το Εφετείο. Τέλος, η αμφιβολία για την πλήρωση της υποκειμενικής υπόστασης του εγκλήματος της υπεξαίρεσης επιτείνεται από το γεγονός ότι, κατά το σκεπτικό του Εφετείου, το ποσό που παρακατέθεσε ο Φ. Σ. ήταν αυτό που αναλογούσε στον Α. Π. σύμφωνα με την κρίση του ιδίου (Φ. Σ.), δίχως να αποδεικνύεται ο καθορισμός του βάσει νόμου ή συμφωνίας και δεν αποσαφηνίζεται στην αιτιολογία αν το μέρος του ποσού που ιδιοποιήθηκε ο Φ. Σ. εντέλει το δικαιούταν για τις παρασχεθείσες υπηρεσίες.

Για ολόκληρη την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου μπορείτε να ανατρέξετε στον ακόλουθο σύνδεσμο.

Επιμέλεια: Λυδία Παπαγιαννοπούλου / Επιστημονική Συνεργάτης e-Θέμις

Εκ των ανωτέρω απορρέει ότι στην περίπτωση που ο νόμος αξιώνει πρόσθετα στοιχεία δόλου, όπως στο αδίκημα της ψευδούς καταμήνυσης, απαιτείται ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία για τη θεμελίωση της υποκειμενικής υπόστασης.