Homo Digitalis: Παραβάσεις από την ΕΛ.ΑΣ. των διατάξεων της νομοθεσίας που αφορά τη χρήση φορητών καμερών σε δημόσιους χώρους

Homo Digitalis: Παραβάσεις από την ΕΛ.ΑΣ. των διατάξεων της νομοθεσίας που αφορά τη χρήση φορητών καμερών σε δημόσιους χώρους

Δελτίο Τύπου

Αθήνα, 12 Μαΐου 2021

Οι οργανώσεις Ηοmo Digitalis, Reporters United και The Press Project καταγγέλλουν την Ελληνική Αστυνομία για παράβαση της νομοθεσίας για τη χρήση φορητών καμερών

• Τουλάχιστον 64 παραβάσεις μέσα σε 7 μήνες

Κατατέθηκε σήμερα ενώπιον του Προέδρου της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ), κ. Μενουδάκου, αναφορά των οργανώσεων Homo Digitalis, Reporters United και The Press Project με την οποία καταγγέλλονται τουλάχιστον εξήντα τέσσερις (64) παραβάσεις από την Ελληνική Αστυνομία (ΕΛ.ΑΣ.) των διατάξεων της νομοθεσίας που αφορά τη χρήση φορητών καμερών σε δημόσιους χώρους. Παράλληλα, οι οργανώσεις αιτούνται από την ΑΠΔΠΧ την άσκηση των σχετικών ερευνητικών, διορθωτικών και συμβουλευτικών της εξουσιών επί του σημαντικού αυτού ζητήματος.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 12 παρ. 2 του Π.Δ. 75/2020, η ΕΛ.ΑΣ., ως υπεύθυνος επεξεργασίας, οφείλει κάθε φορά πριν την λειτουργία συστήματος επιτήρησης σε δημόσιο χώρο να εκδίδει και να κοινοποιεί την απόφαση λειτουργίας του συστήματος αυτού τουλάχιστον στην ιστοσελίδα της προσδιορίζοντας υποχρεωτικά: α) τον χρόνο ενεργοποίησης,  β) τη διάρκεια λειτουργίας του,  γ) την εμβέλεια λειτουργίας του,  δ) τα ειδικότερα χαρακτηριστικά του, και  ε) την αιτιολόγηση της σκοπιμότητας της χρήσης του.

Ωστόσο, Η ΕΛ.ΑΣ. δεν έχει συμμορφωθεί με την υποχρέωση κοινοποίησης στην ιστοσελίδα της των αποφάσεων λειτουργίας των συστημάτων επιτήρησης που χρησιμοποιεί σε δημόσιους χώρους. Αντιθέτως, παραβιάζοντας τις εκ του νόμου υποχρεώσεις της, η ΕΛ.ΑΣ. αρκείται κατ’ εξακολούθηση στη δημοσίευση μίας απλής ανακοίνωσης στην ιστοσελίδα της, η οποία ενδεικτικά αναφέρει μόνο τον αριθμό της κάθε απόφασης λειτουργίας, τη διάρκεια λειτουργίας των συστημάτων επιτήρησης και τον τόπο λειτουργίας τους κατά γενικό και αόριστο τρόπο.

Στην ανακοίνωση αυτή δηλαδή, δεν κοινοποιείται το περιεχόμενο της απόφασης λειτουργίας, ενώ επίσης δεν γίνεται καμία αναφορά στις παραπάνω απαιτήσεις που ορίζει το άρθρο 12 παρ. 2 του Π.Δ. 75/2020 και ιδιαίτερα στην αιτιολόγηση της σκοπιμότητας της χρήσης του συστήματος. Το τελευταίο αυτό στοιχείο είναι ιδιαίτερα σημαντικό στο πλαίσιο της αρχής της νομιμότητας της επεξεργασίας, καθώς όπως ορίζει το άρθρο 5 του Π.Δ. 75/2020, απαιτείται να συντρέχουν επαρκείς ενδείξεις ότι τελούνται ή πρόκειται να τελεσθούν στον συγκεκριμένο δημόσιο χώρο συγκεκριμένα ποινικά αδικήματα και να σχηματίζεται η εύλογη πεποίθηση σοβαρού κινδύνου για τη δημόσια ασφάλεια.

Επιπλέον, η ΕΛ.ΑΣ. αρνείται την πρόσβαση στις εν λόγω αποφάσεις λειτουργίας ακόμη και μετά από κατάθεση αιτημάτων πρόσβασης σε έγγραφα στα οποία είχαν προχωρήσει πολίτες και μέλη των οργανώσεων Homo Digitalis, Reporters United και The Press Project ενώπιον της τον Δεκέμβριο του 2020.  Άρα, είναι προφανές ότι η ΕΛ.ΑΣ. διαχειρίζεται τις εν λόγω αποφάσεις λειτουργίας ως έγγραφα εμπιστευτικού χαρακτήρα τα οποία δεν δημοσιεύει και στα οποία δεν επιτρέπει την πρόσβαση, παραβιάζοντας τις διατάξεις του άρθρου 12 παρ. 2 του Π.Δ. 75/2020.

Οι εν λόγω πρακτικές θεωρούμε ότι είναι παράνομες, ενώ υπονομεύουν την προστασία των προσωπικών δεδομένων και τις σχετικές διασφαλίσεις που προβλέπει το Π.Δ. 75/2020 μέσα μόλις σε λίγους μήνες από τη θέση του σε ισχύ (Σεπτέμβριος 2020). Για τον λόγο αυτό καταγγέλλουμε τις παραβάσεις ενώπιον της ΑΠΔΠΧ, και αιτούμαστε από την τελευταία την πλήρη άσκηση των ερευνητικών, διορθωτικών και συμβουλευτικών της εξουσιών της.

To πλήρες κείμενο της αναφοράς μας βρίσκεται διαθέσιμοεδώ.

Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερα αναφορικά με τη χρήση παρεμβατικών τεχνολογιών όπως drones, κάμερες και τεχνολογίες αναγνώρισης προσώπου σε δημόσιους χώρους μπορείτε να επισκεφτείτε την σελίδα της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών #ReclaimYourFace.

Σχετικά με την **Homo **Digitalis: ****Η Homo Digitalis, είναι η πρώτη οργάνωση στην Ελλάδα με αντικείμενο την προστασία του πλήρους φάσματος των ανθρώπινων δικαιωμάτων στην ψηφιακή εποχή. Ιδρύθηκε το Μάρτιο του 2018 από έξι νέους νομικούς με ευρύ πεδίο εξειδίκευσης και ανεξάντλητη όρεξη για προσφορά στο κοινωνικό σύνολο. Πλέον, η οργάνωση αριθμεί πάνω από 100 μέλη. Δεδηλωμένοι στόχοι της είναι η καλύτερη δυνατή πληροφόρηση του κοινού για την ορθή χρήση του διαδικτύου, η προάσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους, αλλά και η στήριξη τους σε περιπτώσεις υφιστάμενων παραβιάσεων. Η Homo Digitalis έχει ήδη συνεργαστεί με αρκετούς διεθνείς, ευρωπαϊκούς και εθνικούς οργανισμούς για στοχευμένες μελέτες, δράσεις και παρεμβάσεις, ενώ παράλληλα είναι το μοναδικό μέλος από την Ελλάδα στην EDRi (European Digital Rights). Κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να ανακαλύψει περισσότερα, είτε με μία επίσκεψη στον ιστότοπόwww.homodigitalis.gr, είτε αποστέλλοντας πιθανές ερωτήσεις στην  ηλεκτρονική διεύθυνσηinfo@homodigitalis.gr

Υπεύθυνος Επικοινωνίας Homo Digitalis: Στέφανος Βιτωράτος, s.vitoratos@homodigitalis.gr

Οι εν λόγω πρακτικές θεωρούμε ότι είναι παράνομες, ενώ υπονομεύουν την προστασία των προσωπικών δεδομένων και τις σχετικές διασφαλίσεις που προβλέπει το Π.Δ. 75/2020 μέσα μόλις σε λίγους μήνες από τη θέση του σε ισχύ