Δημοσιονομικοί κανόνες μετά τον Covid

Δημοσιονομικοί κανόνες μετά τον Covid

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θέλει να επικαιροποιήσει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης για να επιτρέψει στις χώρες της ΕΕ ευελιξία διαχείρισης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και επιπέδων χρέους τους

Η επικαιροποίηση απαιτείται καθώς οι δημοσιονομικοί κανόνες που διέπονται από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης της ΕΕ έχουν επανέλθει σε πλήρη ισχύ από τις αρχές του 2024. Το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εργάζονται για αλλαγές προκειμένου να αμβλύνουν τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουν οι αυστηρότερες δημοσιονομικές απαιτήσεις στα κράτη μέλη της ΕΕ.

Δημοσιονομικοί κανόνες και ευρώ

Η εισαγωγή του ευρώ ως κοινού νομίσματος γύρω στις αρχές του 2000 οδήγησε στην ανάγκη εναρμόνισης του τρόπου με τον οποίο οι χώρες της ΕΕ διαχειρίζονται τα χρέη και τα δημοσιονομικά τους ελλείμματα. Τα χρέη και τα ελλείμματα δεν θα πρέπει να αυξηθούν πολύ, διαφορετικά το ευρώ μπορεί να αντιμετωπίσει προβλήματα. Ως εκ τούτου, θεσπίστηκε το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης της ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξουσιοδοτήθηκε να επιβλέπει τον συντονισμό των δημοσιονομικών πολιτικών και να διασφαλίζει ότι όλες οι χώρες επιδιώκουν υγιή δημόσια οικονομικά.

Πώς η πανδημία Covid-19 άλλαξε τα πράγματα

Στις αρχές του 2020, η Ευρώπη ήρθε αντιμέτωπη με την πανδημία Covid-19. Σύντομα έγινε σαφές ότι για να σωθούν οι ευρωπαϊκές οικονομίες από την καταστροφή, θα έπρεπε να γίνουν μεγάλες επενδύσεις. Αυτό θα ήταν αδύνατο εντός των αυστηρών ορίων που επιβάλλει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης σε κανονικούς καιρούς.Ως εκ τούτου, η ΕΕ ενεργοποίησε μια ρήτρα εντός του συμφώνου, που ονομάζεται «ρήτρα γενικής διαφυγής». Αυτή η ρήτρα μπορεί να εφαρμοστεί όταν η ζώνη του ευρώ, ή η ΕΕ συνολικά, αντιμετωπίζει σοβαρή οικονομική ύφεση. Χαλαρώνει τις δημοσιονομικές απαιτήσεις για τα κράτη μέλη, ώστε να μπορούν να έχουν υψηλότερα ελλείμματα και να στηρίξουν τις οικονομίες τους για να ξεπεράσουν την κρίση.

Επιστρέφοντας στο Σύμφωνο

Με το τέλος της πανδημίας, η γενική ρήτρα διαφυγής απενεργοποιήθηκε στα τέλη του 2023 και το Σύμφωνο άρχισε να λειτουργεί ξανά κανονικά. Ωστόσο, αυτό απειλεί να δημιουργήσει ένα δύσκολο περιβάλλον για πολλές χώρες που έχουν τώρα υψηλό χρέος προς εξόφληση. Εάν επρόκειτο να ασχοληθούν μόνο με το χρέος τους, αυτό θα σήμαινε πλήρη παύση των επενδύσεων και υψηλούς κινδύνους οικονομικής ύφεσης.

Η θέση του Κοινοβουλίου

Η Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής του Κοινοβουλίου, ψήφισε τον Δεκέμβριο του 2023 για να γίνουν προσαρμογές στο Σύμφωνο. Οι αλλαγές αποσκοπούν στο να καταστήσουν τους κανόνες πιο ευέλικτους και να δώσουν περισσότερο έλεγχο στις χώρες της ΕΕ. Οι αλλαγές προβλέπουν:• Νέες αριθμητικές τιμές θα καθορίσουν τον απαιτούμενο ρυθμό μείωσης του υπερβολικού χρέους και τα όρια απόκλισης από τα σχέδια δαπανών, ώστε να υπάρχει χώρος για επενδύσεις• Μια επιπλέον περίοδο 10 ετών για την ολοκλήρωση της υπερβολικής μείωσης του χρέους• Νέες διατάξεις που θα επιτρέψουν περισσότερες επενδύσεις και θα αυξήσουν την εθνική κυριαρχία πάνω στον σχεδιασμό της ρύθμισης του χρέους.

Στη σύνοδο Ολομέλειας του Ιανουαρίου 2024, το Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής και την έναρξης διαπραγματεύσεων με το Συμβούλιο σχετικά με την τελική μορφή των κανόνων.

Οι ευρωβουλευτές θέλουν περισσότερο έλεγχο για τις χώρες της ΕΕ