Ευρ. Πράσινη Συμφωνία: Νέοι κανόνες για τις εκπομπές αερίων στις αερομεταφορές

Ευρ. Πράσινη Συμφωνία: Νέοι κανόνες για τις εκπομπές αερίων στις αερομεταφορές

Η Επιτροπή εκφράζει την ικανοποίησή της για τη συμφωνία που επιτεύχθηκε αυτή την εβδομάδα μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ώστε να βοηθήσουν στην προσαρμογή στον στόχο του 55% (Fit for 55) στον τομέα των αερομεταφορών, δίνοντας νομική υπόσταση στη συμβολή του στον στόχο της μείωσης των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030. Επιτεύχθηκε πολιτική συμφωνία αργά στις 6 Δεκεμβρίου σχετικά με την αναθεώρηση των κανόνων του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ της ΕΕ) για τις αερομεταφορές.

Οι επικαιροποιημένοι κανόνες για την εμπορία εκπομπών θα επιταχύνουν την εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» με τη σταδιακή κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων για τον τομέα των αεροπορικών μεταφορών έως το 2026. Η συμφωνία αυτή ενισχύει την αυστηρότητα του υφιστάμενου συστήματος, το οποίο καλύπτει τις αεροπορικές μεταφορές από το 2012. Αυτό σημαίνει ότι η βιομηχανία θα έχει μεγαλύτερη ευθύνη να πληρώσει για το αποτύπωμα άνθρακα και ότι θα υπάρχουν περισσότερα οικονομικά κίνητρα για τη μείωση των εκπομπών λόγω ενός ισχυρού μηνύματος σχετικά με τις τιμές.

Έως την αρχή του 2027 η τιμολόγηση του άνθρακα στην ΕΕ θα ισχύει για τις πτήσεις εντός της ΕΕ/του ΕΟΧ και για τις εξερχόμενες πτήσεις με προορισμό την Ελβετία και το Ηνωμένο Βασίλειο, διατηρώντας τον ισχύοντα μηχανισμό «πάγωμα του χρόνου» για τη διεθνή εφαρμογή των κανόνων. Το 2026 η Επιτροπή θα διενεργήσει αξιολόγηση του συστήματος αντιστάθμισης και μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για τις διεθνείς αεροπορικές μεταφορές (CORSIA), που καταρτίστηκε από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ΔΟΠΑ) προκειμένου να διαπιστώσει εάν επιτυγχάνει επαρκώς τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού. Με την επιφύλαξη του αποτελέσματος της εν λόγω αξιολόγησης, η Επιτροπή θα υποβάλει νομοθετική πρόταση, η οποία θα μπορούσε να επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής της εμπορίας εκπομπών της ΕΕ στις εξερχόμενες πτήσεις, εάν το CORSIA δεν ευθυγραμμιστεί επαρκώς με τη συμφωνία του Παρισιού.

Η συμφωνία προβλέπει επίσης ένα νέο καθεστώς στήριξης για την επιτάχυνση της χρήσης βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων, το οποίο χρηματοδοτείται από τα έσοδα του ΣΕΔΕ της ΕΕ που εκτιμώνται σε 1,6 δισ. ευρώ. Επίσης, θα δημιουργηθεί ένα νέο σύστημα για τις αεροπορικές εταιρείες το οποίο θα επιτρέπει την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την επαλήθευση των εκπομπών εκτός CO2 και των κλιματικών επιπτώσεων των αερομεταφορών που αποτελούν τα δύο τρίτα των συνολικών κλιματικών επιπτώσεων. Με σκοπό να σημειωθεί ένα σημαντικό βήμα προόδου όσον αφορά τη διαφάνεια, περισσότερα δεδομένα σχετικά με τις εκπομπές των διεθνών αεροπορικών μεταφορών θα δημοσιεύονται με φιλικό προς τον χρήστη τρόπο, ενώ παράλληλα θα προστατεύονται τα εμπορικά ευαίσθητα δεδομένα.

Επόμενα βήματα

Η πολιτική συμφωνία πρέπει τώρα να εγκριθεί επίσημα. Μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, οι νέοι κανόνες θα δημοσιευτούν στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα τεθούν σε ισχύ αμέσως.

Ιστορικό

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι η μακροπρόθεσμη αναπτυξιακή στρατηγική της ΕΕ για να καταστεί η Ευρώπη κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Για την επίτευξη αυτού του στόχου, η Ευρώπη πρέπει να μειώσει τις εκπομπές της κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Η συμφωνία αυτής της εβδομάδας αποτελεί ένα ακόμη σημαντικό βήμα για την έγκριση της νομοθετικής δέσμης «Fit for 55» της Επιτροπής για την υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Προηγήθηκαν τρεις άλλες πρόσφατες συμφωνίες για τον τερματισμό της πώλησης νέων αυτοκινήτων που εκπέμπουν CO2 στην Ευρώπη έως το 2035, την αύξηση των εθνικών στόχων μείωσης των εκπομπών στους τομείς των μεταφορών, των κτιρίων, των αποβλήτων και της γεωργίας και την αύξηση των απορροφήσεων άνθρακα μέσω της χρήσης γης, της δασοκομίας και της γεωργίας.

Οι εκπομπές των αερομεταφορών στην Ευρώπη αυξήθηκαν κατά μέσο όρο κατά 5% σε ετήσια βάση μεταξύ του 2013 και του 2019. Αν και μειώθηκαν δραματικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι εκπομπές από τις αερομεταφορές προβλέπεται να αυξηθούν περαιτέρω. Η ΕΕ, για να πετύχει την κλιματική ουδετερότητα, πρέπει να μειώσει τις εκπομπές από τις μεταφορές, συμπεριλαμβανομένων των αερομεταφορών, κατά 90% έως το 2050 (σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990). Η αυξημένη φιλοδοξία του τομέα των αερομεταφορών για το κλίμα θα είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το κλίμα στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού και για την υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Οι επικαιροποιημένοι κανόνες για την εμπορία εκπομπών θα επιταχύνουν την εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» με τη σταδιακή κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων για τον τομέα των αεροπορικών μεταφορών έως το 2026.