Mελέτη της Επιτροπής Ειρηνοδικών της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων για την καθ’ ύλην αρμοδιότητα των Ειρηνοδικείων
Μελέτη της Επιτροπής Ειρηνοδικών της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων για την καθ’ ύλην αρμοδιότητα των Ειρηνοδικείων και τον χωρισμό της αρμοδιότητας με τα Πρωτοδικεία ανάλογα με το αντικείμενο της διαφοράς.
Εισαγωγή
Η προέλευση των Ειρηνοδικείων στην χώρα μας ως Δικαστήρια του Γαλλικού προτύπου της Ναπολεόντειας Νομοθεσίας, σε αντίθεση με τον, σχεδόν, απόλυτο προσανατολισμό της ελληνικής επιστήμης του ιδιωτικού Δικαίου προς την Γερμανική θεωρία και κίνηση των υπόλοιπων κρατών της Ε.Ε., τόσο κατά την σύσταση του Ελληνικού κράτους και την εισαγωγή του ΚΠολΔ 68/71, όσο και έκτοτε, αποτέλεσε θρυαλλίδα της ιστορικής μεταρρυθμιστικής προσπάθειας του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας, σχεδόν, για έναν αιώνα. Από το 2010, όμως, και εντεύθεν, οι συνθήκες μεταβλήθηκαν. Ο μεταρρυθμιστικός οίστρος, ιδίως, της εικοσαετίας 1980 – 2000, για τον μετασχηματισμό του Ειρηνοδικείου σε επίπεδο ΚΟΔΚΔΛ που δεν τελεσφόρησε, έδωσε την θέση του στην ενίσχυσή του σε επίπεδο ΚΠολΔ, σε σχέση με το ανώτερό του Μονομελές Πρωτοδικείο, με το οποίο η σύγκριση. Το Ειρηνοδικείο, από πρωτοβάθμιο, μονομελές δικαστηριακό όργανο περιορισμένης αρμοδιότητας και απλουστευμένης, εν γένει, διαδικασίας, με την εγκάρσια απόσχιση και μεταφορά ύλης από το Μονομελές Πρωτοδικείο στην αρμοδιότητά του, την κατάργηση απλουστεύσεων και την κοινότητα της διαδικασίας, τον ειδικό προσανατολισμό του, αλλά, και την ενίσχυσή του σε επίπεδο Λειτουργών, έχει, ήδη, μετασχηματισθεί σε σχέση με την ιστορική καταγωγή του, καταλαμβάνοντας αυξημένο ρόλο στον σύγχρονο πρώτο βαθμό δικαιοδοσίας. Η ποιοτική αυτή μεταβολή των υποθέσεων του Ειρηνοδικείου τα τελευταία χρόνια αναγνωρίστηκε και στην πρόσφατη ΔιοικΟλΑΠ 36/2020. Με βάση την παραδοχή αυτή, η σύγχρονη τάση ενίσχυσης δεν πρέπει να ανακοπεί. Αντίθετα, σε συνδυασμό με την κατεύθυνση των Ειρηνοδικείων στα κράτη μέλη Ε.Ε., από την οποία μπορούν να αντληθούν λύσεις, αλλά, και κατόπιν ανάλυσης των διαθέσιμων στατιστικών στοιχείων για τον πρώτο βαθμό δικαιοδοσίας στην χώρα μας, είναι δυνατή η, περαιτέρω, ορθολογική εξέλιξή της.
Αντικείμενο της παρούσας αποτελεί η υλική αρμοδιότητα των μονομελών δικαστηριακών σχηματισμών του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας, επικεντρωμένη, κυρίως, στην θέση του Ειρηνοδικείου σε αυτόν. Σκοπός είναι η συστηματική εξέταση της δυνατότητας κατανομής των ιδιωτικών διαφορών στην λειτουργική αρμοδιότητά τους ανάλογα με τη φύση της διαφοράς, σε αντικατάσταση του απόλυτου κριτηρίου αξίας της που κρατεί, ιδίως, αν ληφθεί υπόψη ότι η, λόγω ποσού, συνήθης αρμοδιότητα του Ειρηνοδικείου θεωρείται, ήδη, υψηλή για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Η έρευνα θα αναπτυχθεί σε τρείς, ενδεικτικά, άξονες. Θα γίνει προσπάθεια για την καταγραφή του σημερινού καθεστώτος στα κράτη μέλη Ε.Ε., ιδίως, καθόσον αφορά στην λειτουργία του Ειρηνοδικείου επί τη βάσει του Γαλλικού προτύπου και του Γερμανικού – Αυστριακού, αντίστοιχα, που αποτελούν την βασική κατηγοριοποίησή του στην ευρύτερη οικογένεια του ηπειρωτικού Δικαίου, όπου και η καταγωγή μας. Εν συνεχεία, θα επιχειρηθεί σύντομη, ιστορική αναδρομή στον θεσμό του Ειρηνοδικείου, στην αρμοδιότητα και στη διαδικασία ενώπιόν του, ενώ, θα καταβληθεί προσπάθεια να παρουσιαστούν και τα στατιστικά στοιχεία του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας, προκειμένου να καταγραφεί το σημερινό καθεστώς και να εξαχθεί το συμπέρασμα. Ποίες αστικές διαφορές, με βάση τις βέλτιστες πρακτικές Ε.Ε., αλλά, και με βάση την παραδοσιακή και σύγχρονη κατανομή τους στον πρώτο βαθμό δικαιοδοσίας, μπορούν να υπαχθούν στην αρμοδιότητα του Ειρηνοδικείου, ανεξαρτήτως ποσού. Η απάντηση απηχεί, τελολογικά, διττή λειτουργία. Αφενός, στην εναρμόνιση, κατά το δυνατό, του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας με το σύγχρονο, ενοποιημένο, ενωσιακό δικονομικό περιβάλλον και αφετέρου στην θωράκιση του Ειρηνοδικείου από συγκυριακές αυξομειώσεις της αρμοδιότητάς του και στη θεμελίωσή του ως τακτικό, μονομελές δικαστηριακό όργανο συγκεκριμένης φύσης διαφορών.
Μεταφορτώστε το πλήρες κείμενο εδώ.
Αντικείμενο της παρούσας αποτελεί η υλική αρμοδιότητα των μονομελών δικαστηριακών σχηματισμών του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας, επικεντρωμένη, κυρίως, στην θέση του Ειρηνοδικείου σε αυτόν.
Source/ Author:www.ende.gr
