Απόφαση ΔΕΕ αναφορικά με την επικύρωση απόφασης της Επιτροπής από το Γενικό Δικαστήριο
Κατά το Δικαστήριο, το Γενικό Δικαστήριο δεν υπέπεσε σε πλάνη επικυρώνοντας την απόφαση της Επιτροπής να μην υποβάλει νομοθετική πρόταση στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας πολιτών «Ένας από μας».
Παρακάτω η απόφαση 160/2019 του ΔΕΕ:
Απόφαση στην υπόθεση C-418/18 Puppinck κ.λπ. κατά Επιτροπής
Με την απόφαση Puppinck κ.λπ. κατά Επιτροπής (C-418/18 P), της 19ης Δεκεμβρίου 2019, το τμήμα μείζονος συνθέσεως του Δικαστηρίου απέρριψε την αίτηση αναιρέσεως την οποία άσκησαν οι διοργανωτές της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας πολιτών (στο εξής: ΕΠΠ) με τίτλο «Ένας από μας» κατά της αποφάσεως του Γενικού Δικαστηρίου 1 με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή τους με αίτημα την ακύρωση της ανακοινώσεως της Επιτροπής, της 28ης Μαΐου 2014, σχετικά με την εν λόγω ΕΠΠ 2 .
Σύμφωνα με τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση 3 και τον κανονισμό 211/2011 4 , πολίτες της Ένωσης, εφόσον συγκεντρωθεί αριθμός τουλάχιστον ενός εκατομμυρίου, προερχόμενοι από τουλάχιστον το ένα τέταρτο των κρατών μελών, μπορούν να λάβουν την πρωτοβουλία να καλέσουν την Επιτροπή, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, να προτείνει στον νομοθέτη της Ένωσης την έκδοση νομικής πράξης για την εφαρμογή των Συνθηκών. Πριν αρχίσει η συλλογή του απαιτούμενου αριθμού υπογραφών, οι διοργανωτές της ΕΠΠ οφείλουν να ζητήσουν την καταχώρισή της από την Επιτροπή, η οποία εξετάζει ιδίως το αντικείμενο και τους σκοπούς της.
Ο Patrick Grégor Puppinck και άλλα έξι φυσικά πρόσωπα αποτελούν την επιτροπή πολιτών της ΕΠΠ με τίτλο «Ένας από μας», η οποία καταχωρίστηκε από την Επιτροπή το 2012 5 . Σκοπός της εν λόγω ΕΠΠ είναι να απαγορευθεί και να παύσει η εκ μέρους της Ένωσης χρηματοδότηση δραστηριοτήτων οι οποίες προϋποθέτουν την καταστροφή ανθρώπινων εμβρύων (κυρίως στους τομείς της έρευνας, της αναπτυξιακής βοήθειας και της δημόσιας υγείας), συμπεριλαμβανομένης της άμεσης ή έμμεσης χρηματοδότησης των αμβλώσεων. Μετά την καταχώρισή της, η ΕΠΠ «Ένας από μας» συγκέντρωσε τον απαιτούμενο αριθμό του ενός εκατομμυρίου υπογραφών, πριν από την επίσημη υποβολή της στην Επιτροπή στις αρχές του 2014. Στις 28 Μαΐου 2014, η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία ανέφερε ότι δεν σκόπευε να αναλάβει οποιαδήποτε ενέργεια σε συνέχεια αυτής της ΕΠΠ.
Οι διοργανωτές της ΕΠΠ ζήτησαν, κατόπιν αυτού, από το Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ακυρώσει την ανακοίνωση της Επιτροπής, προβάλλοντας μεταξύ άλλων ότι το εν λόγω θεσμικό όργανο υποχρεούται να υποβάλει πρόταση για την έκδοση νομικής πράξεως της Ένωσης σε συνέχεια καταχωρισθείσας ΕΠΠ. Το Γενικό Δικαστήριο επικύρωσε την απόφαση της Επιτροπής.
Επιληφθέν της ασκηθείσας αιτήσεως αναιρέσεως, το Δικαστήριο επισήμανε καταρχάς ότι, κατά το άρθρο 11, παράγραφος 4, ΣΕΕ, σκοπός της ΕΠΠ είναι να «κληθεί» η Επιτροπή να υποβάλει κατάλληλη πρόταση για την εφαρμογή των Συνθηκών, και όχι να υποχρεωθεί το θεσμικό αυτό όργανο να αναλάβει τη δράση ή τις δράσεις τις οποίες αφορά η ΕΠΠ. Προσέθεσε ότι από διάφορες διατάξεις του κανονισμού 211/2011 προκύπτει ότι η Επιτροπή, όταν λαμβάνει μια ΕΠΠ, εκθέτει τις ενδεχόμενες ενέργειες στις οποίες προτίθεται να προβεί, καθώς και τους λόγους για τους οποίους θα προβεί ή δεν θα προβεί σε ενέργειες, πράγμα που επιβεβαιώνει ότι η υποβολή από την Επιτροπή προτάσεως για την έκδοση πράξεως της Ένωσης σε συνέχεια μιας ΕΠΠ έχει προαιρετικό χαρακτήρα.
Στη συνέχεια, το Δικαστήριο υπενθύμισε ότι η εξουσία νομοθετικής πρωτοβουλίας την οποία απονέμουν οι Συνθήκες στην Επιτροπή συνεπάγεται ότι στο θεσμικό αυτό όργανο απόκειται να αποφασίσει αν θα υποβάλει ή όχι πρόταση νομοθετικής πράξεως, εκτός της περιπτώσεως κατά την οποία υποχρεούται, δυνάμει του δικαίου της Ένωσης, να υποβάλει τέτοια πρόταση. Αυτή η εξουσία νομοθετικής πρωτοβουλίας της Επιτροπής συνιστά μία από τις εκφάνσεις της αρχής της θεσμικής ισορροπίας, αρχής η οποία χαρακτηρίζει τη θεσμική δομή της Ένωσης. Η αρχή αυτή σημαίνει ότι κάθε θεσμικό όργανο ασκεί τις αρμοδιότητές του σεβόμενο τις αρμοδιότητες των υπολοίπων. Συναφώς, το Δικαστήριο επισήμανε ότι, σύμφωνα με τον κανονισμό 211/2011, σκοπός της ΕΠΠ είναι να παράσχει στους πολίτες της Ένωσης δικαίωμα παρόμοιο με εκείνο που έχουν, δυνάμει των άρθρων 225 και 241 ΣΛΕΕ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να ζητούν από την Επιτροπή να υποβάλει κάθε κατάλληλη πρόταση για την εφαρμογή των Συνθηκών. Στο πλαίσιο αυτό, καθόσον το δικαίωμα που αναγνωρίζεται κατά τα ανωτέρω στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο δεν θίγει την εξουσία νομοθετικής πρωτοβουλίας της Επιτροπής, το ίδιο πρέπει να ισχύει και για τις ΕΠΠ.
Το Δικαστήριο υπογράμμισε επίσης ότι το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν υποχρεούται να προβεί σε ενέργειες σε συνέχεια ΕΠΠ δεν σημαίνει, σε αντίθεση προς όσα υποστήριξαν οι αναιρεσείοντες, ότι μια τέτοια πρωτοβουλία στερείται πρακτικής αποτελεσματικότητας. Πράγματι, αφενός, ο μηχανισμός της ΕΠΠ αποτελεί ένα από τα μέσα συμμετοχικής δημοκρατίας τα οποία συμπλήρωσαν, με τη σύναψη της Συνθήκης της Λισσαβώνας, το σύστημα αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας επί του οποίου στηρίζεται η λειτουργία της Ένωσης και τα οποία σκοπούν στην ενθάρρυνση της συμμετοχής των πολιτών στη δημοκρατική διαδικασία και στην προαγωγή του διαλόγου μεταξύ των πολιτών και των θεσμικών οργάνων της Ένωσης. Αφετέρου, ΕΠΠ η οποία καταχωρίστηκε σύμφωνα με τον κανονισμό 211/2011 και τηρεί το σύνολο των διαδικασιών και των προϋποθέσεων που προβλέπει ο κανονισμός αυτός ενεργοποιεί μια σειρά ειδικών υποχρεώσεων της Επιτροπής απαριθμούμενων στα άρθρα 10 και 11 του κανονισμού αυτού. Κατά το Δικαστήριο, η ιδιαίτερη προστιθέμενη αξία του μηχανισμού της ΕΠΠ έγκειται, συνεπώς, όχι στη βεβαιότητα του αποτελέσματος, αλλά στους διαύλους και στις ευκαιρίες που δημιουργεί για τους πολίτες της Ένωσης να ενεργοποιήσουν τον πολιτικό διάλογο εντός των θεσμικών οργάνων της Ένωσης χωρίς να είναι υποχρεωμένοι να αναμείνουν την κίνηση νομοθετικής διαδικασίας.
Περαιτέρω, το Δικαστήριο επικύρωσε την προσέγγιση του Γενικού Δικαστηρίου σύμφωνα με την οποία ανακοίνωση σχετική με ΕΠΠ, όπως η επίδικη ανακοίνωση, εμπίπτει στην άσκηση ευρείας εξουσίας εκτιμήσεως της Επιτροπής και πρέπει, κατά συνέπεια, να αποτελέσει αντικείμενο περιορισμένου δικαστικού ελέγχου, προκειμένου να εξακριβωθεί, μεταξύ άλλων, η επάρκεια της αιτιολογίας της και η απουσία προδήλων σφαλμάτων εκτιμήσεως.
Στο πλαίσιο αυτό, το Δικαστήριο επικύρωσε, ειδικότερα, το σκεπτικό του Γενικού Δικαστηρίου σύμφωνα με το οποίο η Επιτροπή, στηριζόμενη σε δημοσίευση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΕ), δεν υπέπεσε σε πρόδηλο σφάλμα εκτιμήσεως κρίνοντας ότι η χρηματοδότηση από την Ένωση ενός συνόλου ασφαλών και αποτελεσματικών υπηρεσιών υγείας, ιδίως όσον αφορά τις αμβλώσεις, συμβάλλει στη μείωση του αριθμού των μη ασφαλών αμβλώσεων και, ως εκ τούτου, στη μείωση του κινδύνου θανάτων και ασθενειών που σχετίζονται με τη μητρότητα.
Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Source/ Author:curia.europa.eu
