Απόφαση 661/2018 ΑΠ – Πώληση ακινήτου με εικονικό μεγαλύτερο τίμημα

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ/ April 09, 2019: Τρέχουσα Νομική Επικαιρότητα NewsRoom


ethemis

Απόφαση 661/2018 ΑΠ – Πώληση ακινήτου με εικονικό μεγαλύτερο τίμημα

Επειδή, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρ. 158, 159, 166, 180, 181, 361, 369, 513 και 1033 ΑΚ προκύπτει ότι όπου ο νόμος απαιτεί την τήρηση τύπου για την κατάρτιση της δικαιοπραξίας, ο τύπος απαιτείται για ολόκληρο το περιεχόμενό της και προκειμένου για ακίνητο πρέπει να καλύπτει τόσο την μεταβιβαστική της κυριότητάς του εμπράγματη σύμβαση όσο και την ενοχική της πώλησής του ως προς όλα τα ουσιώδη στοιχεία της, δηλαδή ως προς το πράγμα και το τίμημα. Όμως η μη τήρηση του τύπου ως προς μέρος του τιμήματος ακινήτου, όπως στην περίπτωση που αυτό συμφωνήθηκε μεγαλύτερο από αυτό που εικονικά (άρθρ. 138 ΑΚ) αναγράφεται στο αγοραπωλητήριο συμβόλαιο, δεν καθιστά άκυρη την όλη σύμβαση, αλλά άκυρη είναι μόνον η συμφωνία για το εκτός συμβολαίου επιπλέον τίμημα, όπως αυτό συνάγεται από τη διάταξη του άρθρ. 13§3 του ν. 1587/1950, κατά την οποία: “Το αντέγγραφον εξ ου προκύπτει ότι συνεφωνήθη ή κατεβλήθη τίμημα μεγαλύτερον του αναγραφέντος εν τω συμβολαίω και εν τη δηλώσει του φόρου του παρόντος νόμου, είναι άκυρον και δεν δύναται να προσαχθεί και να ληφθή υπ` όψει υπό του Δικαστηρίου και υφ’ οιασδήποτε ετέρας Αρχής”. Με τη διάταξη, δηλαδή, αυτή ρητά περιορίσθηκε η ακυρότητα της πώλησης ακινήτου μόνο στην άτυπη συμφωνία για καταβολή τιμήματος μεγαλύτερου από το αναγραφόμενο στο συμβόλαιο, χωρίς κατά τα λοιπά να επηρεάζεται το κύρος της πώλησης υπό το αναγραφόμενο στο συμβόλαιο εικονικό τίμημα (ΑΠ 543/1996).

Επομένως το εκτός συμβολαίου μεγαλύτερο τίμημα, αν δεν έχει καταβληθεί, δεν μπορεί να απαιτηθεί από τον πωλητή ούτε με τις διατάξεις για τον αδικαιολόγητο πλουτισμό, αφού ο αγοραστής απέκτησε το πωληθέν ακίνητο για νόμιμη αιτία με βάση το αναγραφόμενο στο συμβόλαιο και συνεπώς έγκυρα συμφωνημένο μικρότερο τίμημα, οπότε αντίστοιχα ως προς το εκτός συμβολαίου επιπλέον τίμημα, που δεν κατέβαλε, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ωφελούμενος χωρίς νόμιμη αιτία. Εξ άλλου αν το επιπλέον αυτό τίμημα έχει ήδη καταβληθεί, μπορεί μεν ο αγοραστής να το αναζητήσει κατά τις διατάξεις για τον αδικαιολόγητο πλουτισμό, όμως μόνο κατά το μέρος που υπερβαίνει την αγοραία (αληθινή) αξία του πωληθέντος ακινήτου κατά το χρόνο κατάρτισης της σύμβασης, διότι εφόσον ανταποκρίνεται σ` αυτή, δεν υπάρχει αδικαιολόγητος πλουτισμός του πωλητή, παρά το ότι αποτελεί περιουσιακή επίδοση χωρίς νόμιμη αιτία (ΟλΑΠ 560/1974, ΑΠ1126/2002, 1566/2001 543/1996).

Συνεπώς, δεν στερείται έννομων συνεπειών η άτυπη συμφωνία πωλητή και αγοραστή ότι το αναγραφόμενο στο συμβόλαιο τίμημα υπολείπεται του πραγματικού και μπορεί, χωρίς εμπόδιο από την ανωτέρω διάταξη του άρθρ. 13 §3 ν.1587/1950, να γίνει επίκληση της άκυρης για το επιπλέον τίμημα συμφωνίας, εφ’ όσον από την επίκλησή της δικαιολογείται έννομο συμφέρον προκειμένου να προταθεί ή να αποκρουσθεί η αξίωση από τον αδικαιολόγητο πλουτισμό (ΟλΑΠ 560/1974, ΑΠ 543/1996). Η απόδειξη της συμφωνίας αυτής δεν επιτρέπεται να γίνει με τη χρήση αντεγγράφου, το οποίο από την ίδια ως άνω διάταξη χαρακτηρίζεται ως άκυρο και απαγορευμένο αποδεικτικό μέσο, όμως τα λοιπά αποδεικτικά μέσα είναι επιτρεπτά και η απόδειξη της συμφωνίας δεν συνιστά ανεπίτρεπτη απόδειξη κατά του περιεχομένου του αγοραπωλητήριου συμβολαίου ή τροποποιητικής αυτού συμφωνίας, αφού δεν αμφισβητείται το περιεχόμενό του, όπως εξωτερικώς έχει, αλλά η σπουδαιότητα των δικαιοπρακτικών δηλώσεων των μερών ως προς το ύψος του τιμήματος, γι` αυτό και δεν ισχύουν οι περιορισμοί των άρθρ. 164 ΑΚ και 393, 441 ΚΠολΔ (ΑΠ 656/2014 ,1320/2011 713/2006, 586/2004). Κατά την ίδια έννοια δεν ισχύουν οι περιορισμοί αυτοί και προκειμένου για την απόδειξη της αγοραίας αξίας του πωληθέντος ακινήτου κατά τον κρίσιμο χρόνο, εφ’ όσον και πάλι η απόδειξη δεν στρέφεται κατά του περιεχομένου του αγοραπωλητήριου συμβολαίου ούτε αφορά σε τροποποιητική αυτού συμφωνία.

Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Λαμπρινούδης / επιστημονικός συνεργάτης e-themis




Source/ Author:www.areiospagos.gr

LATEST POSTS
  • ethemis

    Webinar CCBE-ELF για τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων

    Το Ίδρυμα Ευρωπαίων Δικηγόρων (ELF) σε συνεργασία με το Συμβούλιο Δικηγορικών Συλλόγων της Ευρώπης (CCBE) διοργανώνουν στις 23 Ιουνίου 2025 (10.00-13.00 CET) δωρεάν webinar με θέμα το τι πρέπει να γνωρίζουν οι δικηγόροι για τη χρήση του Ευρωπαϊκού Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων «Using the EU Charter of Fundamental Rights-what lawyers need to know» με υψηλού επιπέδου ομιλητές. Το webinar πραγματοποιείται στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προγράμματος TRAVAR στα Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά. Η εγγραφή μπορεί να γίνει στο σύνδεσμο https://us02web.zoom.us/webinar/register/WN_VMvcU-JjRqSirz7CGnll3g#/regi... ή πατώντας το Register now στο συνημμένο πρόγραμμα. Επισυνάπτεται το πρόγραμμα. Δεν εκδίδεται πιστοποιητικό παρακολούθησης.

  • ethemis

    ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ ΕΔΕΚΑ - ΔΕΥΤΕΡΑ 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2025 ώρα 17:30

    Η Εταιρεία Δικαίου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφαλίσεως (ΕΔΕΚΑ) διοργανώνει Επιστημονική Ημερίδα με θέμα "Το δικαίωμα της απεργίας - Τάσεις και προκλήσεις στη διεθνή και την ελληνική πραγματικότητα" την Δευτέρα 16 Ιουνίου 2025 ώρα 17:30 στην αίθουσα τελετών "Μιχάλης Ζαφειρόπουλος" του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (Ακαδημίας 60, 1ος όροφος).

  • ethemis

    «Δικηγορική Καθημερινότητα – Πρακτικός Οδηγός για τον Δικηγόρο»

    Αγαπητοί συνάδελφοι, με μεγάλη χαρά ανακοινώνω την έκδοση από τη Νομική Βιβλιοθήκη του βιβλίου μου "Δικηγορική Καθημερινότητα", ενός πρακτικού οδηγού 450 σελίδων για την καθημερινότητα των δικηγόρων, που μπορεί όποιος επιθυμεί να το προμηθευτεί δωρεάν. Στην πραγματικότητα περιέχει ένα σημαντικό μέρος της μέχρι σήμερα δικηγορικής μου πείρας και εμπειρίας. Ένα μέρος της καθημερινότητας του γραφείου μας. Με στόχο να συμβάλει στη βελτίωση της καθημερινότητας τόσο των νέων συναδέλφων μας όσο και όλων, καθώς περιέχει πολλές χρηστικές οδηγίες και συμβουλές για τα δικαστήρια της Αθήνας.





ethemis map

Προκηρύξεις/ Αγγελίες

Προκηρύξεις, Διαγωνισμοί και Αγγελίες για δικηγόρους, ασκούμενους & νομικούς.

View more
newsroom

ΝewsRoom/      ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Τρέχουσα Νομική Επικαιρότητα

View more
ethemis case law

Noμολογία

Σημαντικές δικαστικές αποφάσεις, ιδίως των ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας

View more
ethemis case law

Noμοθεσία

Οι νόμοι που έχουν δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως

View more
ethemis legal studies

Εκπαιδευτικά           Προγράμματα

Για νομικούς & δικηγόρους από εκπαιδευτικούς φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

View more
ethemis.gr

EΚΔΗΛΩΣΕΙΣ            ΦΟΡΕΩΝ

Εκδηλώσεις Nομικού Eνδιαφέροντος από ποικίλους θεσμικούς Φορείς

View more
ethemis international news

Διεθνή                      Νέα

Διεθνή Νομικά Νέα και Αρθρογραφία, Νομολογία ΕΔΔΑ και αποφάσεις Διεθνών Δικαστηρίων

View more
ethemis map

Δελτία            Τύπου

Ανακοινώσεις ΔΣΑ, δικαστικών ενώσεων, ανεξάρτητων αρχών, θεσμικών φορέων.

View more
ethemis

Συντακτική            Ομάδα

Η Επιστημονική Ομάδα του Ethemis.gr

View more
ethemis.gr

ΣΥΝΕΔΡΙΑ             ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ             e-ΘΕΜΙΣ

Ο Κατάλογος Συνεδρίων και Εκδηλώσεων που έχει διοργανώσει η Ένωση Ελλήνων Νομικών

View more

newsroom