ΕΔΔΑ Tchokhonelidze κ. Γεωργίας – Καταδίκη σε δωροδοκία λόγω αστυνομικής παγίδευσης
Ο προσφεύγων κρίθηκε ένοχος για την τέλεση του αδικήματος της δωροδοκίας, καθώς λόγω της θέσης τους υποδιοικητή, ζήτησε χρηματικό αντάλλαγμα προκειμένου να παράσχει βοήθεια στη λήψη άδειας λειτουργίας ενός καταστήματος. Η καταδίκη του ήταν αποτέλεσμα μίας μυστικής αστυνομικής επιχείρησης, κατόπιν καταγγελίας του προσώπου που αιτήθηκε της άδειας. Οι αστυνομικές αρχές ζήτησαν δικαστική άδεια προκειμένου να βιντεοσκοπήσουν τις συναντήσεις και να παρακολουθούν τις μεταξύ τους κλήσεις, ενέργειες που οδήγησαν στη σύλληψη του προσφεύγοντος κατά τη διάρκεια συνάντησης, όπου η καταγγέλλουσα του έδωσε το ζητούμενο ποσό σε προσημασμένα χαρτονομίσματα. Κατά τη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας, ο προσφεύγων ισχυρίστηκε ότι η καταγγέλλουσα ήταν μυστική πράκτορας, με αποτέλεσμα την αστυνομική του παγίδευση, ζητώντας την εξέταση επιπλέον μάρτυρα. Τα αρμόδια δικαστήρια δεν εξέτασαν το ως άνω αίτημα, ενώ δεν κατέστη δυνατή η εξέταση του μάρτυρα λόγω αδυναμίας εντοπισμού του.
Ο προσφεύγων παραπονέθηκε ότι η καταδίκη του βάσει αστυνομικής παγίδευσης και η μη εξέταση μάρτυρα οδήγησαν σε παραβίαση του δικαιώματος του σε δίκαιη δίκη.
Κατά το Δικαστήριο, το βασικό ζήτημα προς εξέταση ήταν κατά πόσο οι επίμαχες ενέργειες των αστυνομικών αρχών παρέμειναν εντός των ορίων της μυστικής έρευνας ή αν συνιστούσαν παρακίνηση του προσφεύγοντος σε δωροδοκία. Στο σημείο αυτό, δόθηκε σημασία στο γεγονός ότι το πρόσωπο που κατήγγειλε το επίμαχο περιστατικό αποτελούσε σταθερή συνεργάτη της αστυνομίας σε πολλές αστυνομικές έρευνες. Ωστόσο δεν προέκυψε με βεβαιότητα αν η καταγγέλλουσα είχε ενεργό και αποφασιστικό ρόλο στην κατάστρωση του σχεδίου παγίδευσης. Αφού εξέτασε το εν λόγω ζήτημα, το Δικαστήριο αναζήτησε αν ο προσφεύγων είχε τη δυνατότητα να προβάλλει αποτελεσματικά τον ισχυρισμό του περί αστυνομικής παγίδευσης κατά τη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας. Όπως διαπιστώθηκε, η εισαγγελική αρχή είχε το βάρος απόδειξης ως προς την μη ύπαρξη υποκίνησης του προσφεύγοντος στο αδίκημα της δωροδοκίας. Ωστόσο, προέκυψε ότι δεν είχε δοθεί δικαστική άδεια για τη διεξαγωγή της μυστικής επιχείρησης, ενώ για την επίμαχη περίπτωση ο ποινικός κώδικας δεν έθετε ως προϋπόθεση τη λήψη άδειας, γεγονός που αποδεικνύει πως το εγχώριο δίκαιο δεν προέβλεπε την κατάλληλη ρύθμιση της διεξαγωγής μιας τέτοιας συγκεκαλυμμένης επιχείρησης. Η παραδοχή αυτή δεν απαλλάσσει τα δικαστήρια από την υποχρέωση εξέτασης του αιτήματος του προσφεύγοντος, τα οποία στην επίμαχη περίπτωση δεν αιτιολόγησαν την εν λόγω απόφαση τους, ενώ απέτυχαν να εξασφαλίσουν και την εξέταση ενός περαιτέρω μάρτυρα, που έφερε την ιδιότητα του μυστικού πράκτορα.
Συνεπώς, λαμβάνοντας υπόψη τα ως άνω στοιχεία και συγκεκριμένα την έλλειψη επαρκούς νομοθετικού πλαισίου, την αποτυχία των εισαγγελικών αρχών να εισφέρουν τα απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία και την ανεπάρκεια του δικαστικού ελέγχου ως προς τους τεκμηριωμένους ισχυρισμούς του προσφεύγοντος για παγίδευση, το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η διεξαγωγή της ποινικής
διαδικασίας κατά του προσφεύγοντος ήταν ασυμβίβαστη με την έννοια της δίκαιης δίκης. Κατά συνέπεια, υπήρξε παραβίαση του Άρθρου 6 § 1 της Σύμβασης.
Επιμέλεια: Γεωργία Αρχοντή / Επιστημονική Συνεργάτης e-Θέμις
Για τη σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου μπορείτε να ανατρέξετε στον ακόλουθο σύνδεσμο.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ως άνω στοιχεία και συγκεκριμένα την έλλειψη επαρκούς νομοθετικού πλαισίου, την αποτυχία των εισαγγελικών αρχών να εισφέρουν τα απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία και την ανεπάρκεια του δικαστικού ελέγχου ως προς τους τεκμηριωμένους ισχυρισμούς του προσφεύγοντος για παγίδευση, το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η διεξαγωγή της ποινικής διαδικασίας κατά του προσφεύγοντος ήταν ασυμβίβαστη με την έννοια της δίκαιης δίκης. Κατά συνέπεια, υπήρξε παραβίαση του Άρθρου 6 § 1 της Σύμβασης.
Source/ Author:echr.coe.int
