ΕΔΔΑ Kartvelishvili κ. Γεωργίας – Άρνηση εξέτασης μαρτύρων υπεράσπισης του κατηγορουμένου
Ο προσφεύγων εκτίει ποινή φυλάκισης, μετά την καταδίκη του σε ανθρωποκτονία. Διαρκούσης της κρατήσεως του, κατά τη διάρκεια έρευνας που διεξήχθη στον χώρο κράτησης, εντοπίστηκε από αστυνομικούς ένας σουγιάς κάτω από το στρώμα του προσφεύγοντος, και ασκήθηκε δίωξη σε βάρος του για παράνομη κατοχή αντικειμένου. Το αρμόδιο δικαστήριο επέβαλε ποινή φυλάκισης τριών ετών, βασιζόμενο στις καταθέσεις των αστυνομικών που διεξήγαγαν την έρευνα, στο βίντεο που την κατέγραψε και στο επίμαχο ενοχοποιητικό στοιχείο.
Ο προσφεύγων παραπονέθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου για παραβίαση των άρθρων 6 §§ 1 και 3δ, λόγω της άρνησης εξέτασης από τα εγχώρια δικαστήρια των μαρτύρων υπεράσπισης του κατηγορουμένου.
Αρχικά, το Δικαστήριο διαπίστωσε πως η κατηγορία για την παράνομη κατοχή θεμελιώθηκε στην ανεύρεση του αντικειμένου στον προσωπικό χώρο του προσφεύγοντος και το συνακόλουθο συμπέρασμα των δικαστικών αρχών ότι το εν λόγω αντικείμενο ανήκε στον προσφεύγοντα. Προς την κατεύθυνση αυτή, τα εγχώρια δικαστήρια οφείλουν να αξιολογούν αντικειμενικά και με ενδελεχή τρόπο κάθε στοιχείο – υπέρ ή σε βάρος του κατηγορουμένου – που επιβεβαιώνει ή καταρρίπτει την κατηγορία, δέσμευση που εμπεριέχεται και στο άρθρο 6§1, και οδηγεί στην εφαρμογή της αρχής indubiopro**reo. Εν προκειμένω, το αίτημα του κατηγορουμένου για εξέταση των συγκρατούμενων του δεν ήταν παράλογο, αλλά σχετίζονταν άμεσα με τα πραγματικά περιστατικά που θεμελίωσαν την κατηγορία σε βάρος του. Επιπροσθέτως, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, η ύπαρξη των κάτωθι περιστατικών δημιουργεί αμφιβολίες για την αξιοπιστία της ποινικής διαδικασίας: οι μάρτυρες κατηγορίας έδωσαν αντικρουόμενες καταθέσεις όσον αφορά τα επίμαχα πραγματικά περιστατικά, ο εισαγγελέας, κατά την ακροαματική διαδικασία, έκρινε πως το βίντεο που ελήφθη κατά τη διάρκεια της έρευνας δεν απέδειξε πλήρως ότι το αντικείμενο ανήκε στον κατηγορούμενο, ενώ η παραδοχή αυτή ήρθε σε πλήρη σύγκρουση με το πόρισμα της έρευνας που συντάχθηκε μετά τη διεξαγωγή της έρευνας.
Τα εγχώρια δικαστήρια, απορρίπτοντας το αίτημα του προσφεύγοντος για εξέταση μαρτύρων προς υπεράσπιση του, με την αιτιολογία ότι οι μαρτυρίες τους δεν ήταν απαραίτητες καθώς και πως οι ίδιοι δεν ήταν αξιόπιστοι λόγω της ιδιότητας τους ως κρατουμένων, όχι μόνο δεν αξιολόγησαν τον κατηγορούμενο αμερόληπτα, αλλά επιπλέον τον απέκλεισαν από τη δυνατότητα να αντικρούσει αποτελεσματικά την εις βάρος του κατηγορία.
Για τους παραπάνω λόγους, το ΕΔΔΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα εγχώρια δικαστήρια, αρνούμενα να εξετάσουν τους μάρτυρες υπεράσπισης, χωρίς να εξετάσουν την πιθανή συνάφεια των καταθέσεων τους με την επίμαχη δίκη, κατέστησαν την διαδικασία στο σύνολο της άδικη, παραβιάζοντας το άρθρο 6§§1 και 3δ της ΕΣΔΑ.
Επιμέλεια: Γεωργία Αρχοντή / Επιστημονική Συνεργάτης e-Θέμις
Για τη σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου μπορείτε να ανατρέξετε στον ακόλουθο σύνδεσμο.
Τα εγχώρια δικαστήρια, απορρίπτοντας το αίτημα του προσφεύγοντος για εξέταση μαρτύρων προς υπεράσπιση του, με την αιτιολογία ότι οι μαρτυρίες τους δεν ήταν απαραίτητες καθώς και πως οι ίδιοι δεν ήταν αξιόπιστοι λόγω της ιδιότητας τους ως κρατουμένων, όχι μόνο δεν αξιολόγησαν τον κατηγορούμενο αμερόληπτα, αλλά επιπλέον τον απέκλεισαν από τη δυνατότητα να αντικρούσει αποτελεσματικά την εις βάρος του κατηγορία.
Source/ Author:echr.coe.int