Αδικοπρακτική ευθύνη λόγω απάτης - υπ’ αριθμ. 555/2018 απόφαση Α1’ Τμήματος ΑΠ
Από τις διατάξεις 914, 926 ΑΚ σε συνδυασμό με εκείνες των άρθρων 297, 298, 330 ΑΚ συνάγεται ότι προϋποθέσεις της ευθύνης προς αποζημίωση από αδικοπραξία είναι συμπεριφορά παράνομη και υπαίτια, επέλευση ζημίας και ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ της συμπεριφοράς του δράστη και της ζημίας. Αν για την επέλευση της ζημίας συνέβαλε η παράνομη και υπαίτια συμπεριφορά περισσοτέρων προσώπων, αδιαφόρως του αν ήταν συμμέτοχοι στην ίδια αδικοπραξία ή έδρασαν χωρίς κοινή υπαιτιότητα (με μορφή παραυτουργίας), ευθύνονται εις ολόκληρον, ανεξάρτητα από το βαθμό της αιτιώδους συμβολής ή του πταίσματος καθενός από αυτούς, που ενδιαφέρει μόνον την κατά το άρθρο 927 ΑΚ άσκηση του δικαιώματος αναγωγής μεταξύ των περισσοτέρων εις ολόκληρον συνοφειλετών. Τέτοιο γενεσιουργό λόγο υποχρέωσης προς αποζημίωση από αδικοπραξία αποτελεί και η συμμετοχή σε απάτη, για την τέλεση της οποίας αρκεί η ζημία του παθόντος να οφείλεται σε περιουσιακή διάθεση εκ μέρους του, από πλάνη που προξενήθηκε με δόλο των δραστών.
Στην προκείμενη περίπτωση, οι εναγόμενοι παραπλάνησαν τον ενάγοντα ως προς το τελικό τίμημα πώλησης μετοχών πείθοντας τον να μεταβιβάσει τις μετοχές ιδιοκτησίας του με τίμημα 2187,5 δρχ αντί του αληθούς τιμήματος των 4.222,22 δρχ, γεγονός το οποίο αν γνώριζε ο ενάγων δεν θα είχε προβεί στη πώληση των μετοχών του με το αναληθές χαμηλότερο τίμημα. Εξαιτίας της ως άνω παράνομης και υπαίτιας συμπεριφοράς των εναγομένων, συνιστάμενης στην απόκρυψη του αληθούς τιμήματος μεταβίβασης εκάστης μετοχής, ο ενάγων εξαπατήθηκε μεταβιβάζοντας αυτές στην τιμή των 2.187.5 ευρώ, λαμβάνοντας έτσι συνολικά ποσό πολύ μικρό σε σχέση με εκείνο που θα ελάμβανε αν δεν είχε λάβει χώρα η ως άνω αδικοπρακτική ενέργεια. Ήτοι ο ενάγων ζημιώθηκε κατά το ποσό των 95.540,77 ευρώ, το οποίο καρπώθηκαν οι εναγόμενοι από την περαιτέρω μεταβίβαση των μετοχών σύμφωνα με την πραγματική τους αξία. Επιπλέον, από την ως άνω αδικοπραξία ο ενάγων υπέστη ηθική βλάβη η οποία, λαμβανομένης υπόψη του πταίσματος των εναγομένων, του είδους της βλάβης και της κοινωνικής και οικονομικής κατάστασης των διαδίκων μερών, εκτιμάται στο ποσό των 5.000 ευρώ. Με τις παραδοχές αυτές το δικαστήριο της ουσίας με ορθή ερμηνεία και εφαρμογή των άρθρων 147, 149, 346, 914 και 932 ΑΚ έκρινε ότι οι αναιρεσείοντες αδικοπράγησαν και ως εκ τούτου υπέχουν υποχρέωση αποκαταστάσεως της περιουσιακής και μη περιουσιακής ζημίας, που υπαιτίως και παρανόμως προκάλεσαν στον αναιρεσίβλητο με την απάτη που μετήλθαν. Η ζημία αυτή οφείλεται στην ανωτέρω περιουσιακή αυτού διάθεση των μετοχών του με μειωμένο τίμημα από πλάνη του ως προς το πράγματι συμφωνηθέν τίμημα της πωλήσεως των μετοχών του, που ανταποκρινόταν στην πραγματική αξία τους κατά τον χρόνο της μεταβιβάσεως, οφειλόμενη σε δόλο των αναιρεσειόντων, οι οποίοι, ως εκ τούτων, ενομιμοποιούντο παθητικώς στην κατ’ αυτών άσκηση της αγωγής του αναιρεσιβλήτου. Συνεπώς, η αίτηση αναιρέσεως απορρίφθηκε.
Επιμέλεια: Βασιλική Γεωργίου / Επιστημονική Συνεργάτης e-Θέμις
Αν από κοινή πράξη περισσοτέρων προήλθε ζημία ή αν για την ίδια ζημία ευθύνονται παράλληλα περισσότεροι, ενέχονται όλοι εις ολόκληρον.
