Αίτημα για άρση ασυλίας βουλευτή λόγω υποβολής εγκλήσεως σε βάρος της
Η μη κυβερνητική οργάνωση «Ελληνικό Παρατηρητήριο του Ελσίνικι», εκπρόσωπος της οποίας είναι ο προσφεύγων, δημοσίευσε στον ιστότοπο της ορισμένα δελτία τύπου, μέσω των οποίων, μεταξύ άλλων, επέκρινε τις αντιδράσεις των εγχώριων αρχών προς τις παρατηρήσεις της Επιτροπής για την εξάλειψη των Διακρίσεων κατά των Γυναικών του ΟΗΕ για την Ελλάδα. Η Ε.Τ., ενεργώντας ως Γενική Γραμματέας Ισότητας των Φύλων του Υπουργείου Εσωτερικών, υποστήριξε σε συνέντευξη της ότι οι ισχυρισμοί του Παρατηρητηρίου ήτα άδικοι και ψευδής. Αφού ο προσφεύγων την κάλεσε να τεκμηριώσει τις δηλώσεις της, κατέθεσε σε βάρος της έγκληση σε βάρος της για το αδίκημα της συκοφαντικής δυσφήμισης. Αρχικά, η έγκληση αρχειοθετήθηκε, καθώς ο Εισαγγελέας Πλημμελειοδικών θεώρησε ότι οι δηλώσεις της Ε.Τ. δεν ξεπερνούσαν το αναγκαίο μέτρο που πρέπει να τηρείται σε παρόμοιες αξιολογικές κρίσεις. Κατόπιν προσφυγής που άσκησε ο προσφεύγων κατά της ως άνω διάταξης, ο Εισαγγελέας Εφετών διέταξε την άσκηση ποινικής δίωξης για συκοφαντική δυσφήμιση δια του τύπου. Μετά την παραπομπή της σε δίκη, στις 18 Σεπτεμβρίου 2008, η Ε.Τ. προέβαλε τον ισχυρισμό ότι το δικαστήριο ήταν καθ’ύλην αναρμόδιο λόγω της ιδιότητας της ως δικηγόρου, αίτημα που έγινε δεκτό. Μετά από μία σειρά αναβολών, σε νέα δίκη στις 17 Φεβρουαρίου 2010, η Ε.Τ., η οποία πλέον είχε εκλεγεί ως βουλευτής, αιτήθηκε την αναστολή της διαδικασίας, προκειμένου να δοθεί άδεια από το Κοινοβούλιο, όπως προβλέπει το Σύνταγμα. Εν συνεχεία, το Ελληνικό Κοινοβούλιο αποφάσισε την απόρριψη του αιτήματος για την χορήγηση άδειας, ενώ από τις 11 Απριλίου 2012 η Ε.Τ. έπαψε να είναι μέλος του κοινοβουλίου, ωστόσο η ποινική δίωξη σε βάρος της έπαψε λόγω παραγραφής.
Αρχικά, ο προσφεύγων παραπονέθηκε ότι η μη άρση της κοινοβουλευτικής ασυλίας, λόγω της οποίας η ποινική διαδικασία αναστάλθηκε, επιφέροντας την παραγραφή, παραβίασε το δικαίωμα του σε δίκαιη δίκη κατά το άρθρο 6§1.
Κατά την κρίση του Δικαστηρίου, βασικό σημείο στην αξιολόγηση του αιτήματος του προσφεύγοντος ήταν ο προσδιορισμός της ημερομηνίας παραγραφής του αδικήματος. Συγκεκριμένα, όπως προέκυψε από την εξέταση του νομοθετικού πλαισίου, το αδίκημα παραγράφηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2010, γεγονός που επιβεβαιώθηκε και από τον προσφεύγοντα σε επακόλουθη δικάσιμο. Επιπλέον, το Δικαστήριο ασχολήθηκε με το επιχείρημα του προσφεύγοντος ότι οι εγχώριες αρχές επέδειξαν αμέλεια με την απόφαση τους να αναστείλουν την ενώπιον τους διαδικασία. Συγκεκριμένα, ένα σύστημα, όπως το επίμαχο, που απαιτεί την προγενέστερη άρση της ασυλίας δεν μπορεί να θεωρηθεί per se αντίθετο προς τη Σύμβαση, ενώ δεν μπορεί να θεωρηθεί αυθαίρετη η απόφαση των εγχώριων δικαστηρίων να αναστείλουν τη διαδικασία, δεδομένου ότι ακολούθησαν την νομίμως προβλεπόμενη διαδικασία. Όσον αφορά την περίοδο των οχτώ μηνών που μεσολάβησε από την έκδοση μέχρι την καθαρογραφή της απόφασης, το Δικαστήριο επισήμανε πως, παρόλο που υπήρξε αναμφίβολα εκτεταμένη, δεν μπορεί να θεωρηθεί καθαυτή ως υπέρμετρη ούτε ότι αποτέλεσε την αιτία για τη μεταγενέστερη παραγραφή. Εν προκειμένω, οι αρχές διεξήγαγαν επείγουσα προκαταρκτική έρευνα, λαμβάνοντας όλα τα διαθέσιμα μέτρα για να αποφευχθεί η παραγραφή του αδικήματος. Συνεπώς, το Δικαστήριο διαπίστωσε πως ο προσφεύγων δεν στερήθηκε του δικαιώματος του σε δίκαιη δίκη.
Επιπροσθέτως, ο προσφεύγων παραπονέθηκε πως η διάρκεια της διαδικασίας ενώπιον του δικαστηρίου δεν μπορεί να θεωρηθεί ως «εύλογη», όπως προβλέπει το άρθρο 6§1, ενώ, κατά την επίμαχη περίοδο, δεν υπήρχε κάποιο αποτελεσματικό ένδικο βοήθημα ως προς την ως άνω καθυστέρηση, κατά τις επιταγές του άρθρου 13.
Κρίσιμη περίοδος για την αξιολόγηση του ισχυρισμού ήταν το διάστημα από την 1η Ιουνίου 2007, όταν υποβλήθηκε η έγκληση, μέχρι τις 26 Οκτωβρίου 2012, οπότε και δημοσιεύτηκε η απόφαση που κήρυσσε την παραγραφή. Όπως διαπίστωσε το Δικαστήριο, μεσολάβησε διάστημα τουλάχιστον δύο ετών από την μέρα που επήλθε η παραγραφή μέχρι την δημοσίευση της απόφασης του δικαστηρίου, διάστημα που θεωρείται υπερβολικό, λαμβάνοντας υπόψη πως επρόκειτο για μία διαδικαστική υπόθεση. Συνεπώς, όσον αφορά το εν λόγω σκέλος, δεν ικανοποιήθηκε η προϋπόθεση της εύλογης διάρκειας της δίκης. Τέλος, το Δικαστήριο, βασιζόμενο σε προηγούμενη νομολογία του, διαπίστωσε πως το ελληνικό νομικό σύστημα δεν διαθέτει αποτελεσματικό ένδικο βοήθημα, όσον αφορά τη διάρκεια της διαδικασίας, και για τον λόγο αυτό δέχθηκε παραβίαση και του άρθρου 13.
Επιμέλεια: Γεωργία Αρχοντή / Επιστημονική Συνεργάτης e-Θέμις
Για τη σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ανατρέξετε στο ακόλουθο αρχείο.
Όσον αφορά την περίοδο των οχτώ μηνών που μεσολάβησε από την έκδοση μέχρι την καθαρογραφή της απόφασης, το Δικαστήριο επισήμανε πως, παρόλο που υπήρξε αναμφίβολα εκτεταμένη, δεν μπορεί να θεωρηθεί καθαυτή ως υπέρμετρη ούτε ότι αποτέλεσε την αιτία για τη μεταγενέστερη παραγραφή.
Source/ Author:echr.coe.int
