ΣτΕ 2457/2018 - Υποχρέωση δικηγόρων να αποδέχονται μέσα πληρωμής με κάρτα
Κρίθηκε ότι η εξουσιοδοτική διάταξη του άρθρου 65 παρ. 3 του ν. 4446/2016, βάσει της οποία εκδόθηκε η προσβαλλόμενη ΚΥΑ, είναι ειδική και ορισμένη, κατά την έννοια του άρθρου 43 παρ. 2 εδ. α΄ Σ. Και τούτο διότι με την εν λόγω εξουσιοδοτική διάταξη αφενός καθορίζονται τα συγκεκριμένα θέματα τα οποία είναι δυνατόν να ρυθμίσει ο κανονιστικός νομοθέτης και αφετέρου παρέχονται με αυτήν, αλλά και από το νομοθετικό πλαίσιο, στο οποίο αυτή εντάσσεται, λαμβανόμενο υπόψη στο σύνολό του, οι γενικές κατευθύνσεις και αρχές για το περιεχόμενο των προς θέσπιση κανονιστικών ρυθμίσεων.
Περαιτέρω, κρίθηκε ότι η συμπερίληψη των δικηγόρων στους υπόχρεους αποδοχής μέσων πληρωμής με κάρτα κείται εντός εξουσιοδοτήσεως και τούτο διότι η εξουσιοδοτική διάταξη του άρθρου 65 παρ. 3 του ν. 4446/2016, ενόψει της γενικότητας της διατύπωσής της και του σκοπού του νόμου (ο οποίος διαφέρει από τον σκοπό προστασίας των καταναλωτών που υπηρετούν τόσο ο ν. 2251/1994 όσο και η οδηγία 93/13/ΕΟΚ), ήτοι της καθιέρωσης των ηλεκτρονικών συναλλαγών σε όλο το εύρος της οικονομίας ώστε να καταπολεμηθεί η απόκρυψη εσόδων - φοροδιαφυγή, αφορά το σύνολο των εμπόρων, βιοτεχνών, ελεύθερων επαγγελματιών αλλά και αγροτών, των ασκούντων «επιχειρηματική δραστηριότητα», κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 21 Κ.Φ.Ε., συμπεριλαμβανομένων των δικηγόρων, ως «δικαιούχων πληρωμής» στο πλαίσιο των συναλλαγών τους με «εντολείς-καταναλωτές» νομικών υπηρεσιών. Άλλωστε, σύμφωνα με τα άρθρα 101 και 102 της ΣΛΕΕ, η έννοια της επιχείρησης καλύπτει κάθε φορέα, ο οποίος ασκεί οικονομική δραστηριότητα, ήτοι δραστηριότητα που συνίσταται, μεταξύ άλλων, στην προσφορά υπηρεσιών, σε συγκεκριμένη αγορά, ανεξαρτήτως από το νομικό καθεστώς που τον διέπει, στους φορείς δε αυτούς συγκαταλέγονται και οι δικηγόροι, ως εκ της φύσεως της δραστηριότητάς τους (βλ. ΣτΕ 3154/2014 7μ και ΔΕΚ C-309/99, C-35/99, C- 94/04 και C-202/04).
Επιπρόσθετα, απορρίφθηκαν οι λόγοι ακυρώσεως, με τους οποίους προβάλλονταν ότι παραβιάζεται η κατ’ άρθρο 5 παρ. 1 Σ. οικονομική ελευθερία των δικηγόρων, καθώς και η συμβατική ελευθερία των δικηγόρων, καθώς, όπως έκρινε το Δικαστήριο, το θεσπιζόμενο με τις προσβαλλόμενες διατάξεις μέτρο της υποχρεωτικής τοποθέτησης τερματικού POS προς αποδοχή μέσων πληρωμής με κάρτα, τελεί σε συνάφεια με το αντικείμενο της ρύθμισης και τον επιδιωκόμενο με αυτήν σκοπό πάταξης της φοροδιαφυγής και αύξησης των δημοσίων εσόδων, χωρίς να παρίσταται, και δη προδήλως, απρόσφορο, περιττό ή δυσανάλογο, ώστε να καθιστά αδύνατη ή ιδιαιτέρως δυσχερή την άσκηση των οικείων οικονομικών δραστηριοτήτων, δεδομένου ότι όσον αφορά τον έλεγχο της προσφορότητας και αναγκαιότητας ενός μέτρου ο νομοθέτης διαθέτει ευρύ περιθώριο εκτίμησης (ΣτΕ Ολομ. 3962/2014).
Επίσης, δεν τίθεται ζήτημα προστασίας ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, αφού δεν προκύπτει σύνδεση των δικηγορικών υπηρεσιών με ορισμένο αντικείμενο, ποινικού ή άλλου χαρακτήρα, ενώ η ανιχνευσιμότητα των οικονομικών δεδομένων εξυπηρετεί υπέρτερο λόγο δημοσίου συμφέροντος διότι συμβάλλει σημαντικά στη διενέργεια αποτελεσματικών φορολογικών ελέγχων για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, καθώς καλύπτει οποιαδήποτε συναλλαγή με τους υπόχρεους, η δε διαβίβαση των σχετικών πληροφοριών στις αρμόδιες υπηρεσίες προβλέπεται από ειδική διάταξη νόμου και περιορίζεται στα απολύτως αναγκαία για τον φορολογικό έλεγχο στοιχεία. Η επεξεργασία των ανωτέρω οικονομικών δεδομένων θωρακίζεται από τις ισχύουσες διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας για τις προϋποθέσεις άρσης του τραπεζικού απορρήτου, υπό τη συνδρομή των οποίων και μόνον είναι δυνατή η πρόσβαση των δημοσίων ελεγκτικών φορέων του άρθρου 71 του ν. 4446/2016 στα δεδομένα αυτά. Παράλληλα, κατά τη συλλογή και επεξεργασία των δεδομένων αυτών από τον φορολογικό έλεγχο, η Διοίκηση και τα όργανά της δεσμεύονται από το προβλεπόμενο στο νόμο απόρρητο των στοιχείων του φορολογούμενου. Ούτε γεννάται θέμα παραβίασης του δικηγορικού απορρήτου, κατά το ν. 4194/2013, διότι η ταυτότητα του εντολέα, το ύψος της δικηγορικής αμοιβής και εν γένει η οικονομική πλευρά της σχέσης μεταξύ εντολέα και δικηγόρου δεν εμπίπτουν στο αντικείμενο προστασίας του δικηγορικού απορρήτου.
Επιμέλεια: Ναυσικά Τζαναβάρη / Επιστημονική Συνεργάτης e-Θέμις
Η υποχρεωτική τοποθέτηση τερματικών POS δεν θίγει την οικονομική και συμβατική ελευθερία των δικηγόρων, ούτε παραβιάζει το δικαίωμα προστασίας των προσωπικών δεδομένων και το δικηγορικό απόρρητο, ενώ εξάλλου αποτελεί μέτρο που τελεί σε συνάφεια με τον επιδιωκόμενο σκοπό δημοσίου συμφέροντος, ήτοι την πάταξη της φοροδιαφυγής και την αύξηση των δημοσίων εσόδων.
Source/ Author: ethemis. gr
