Ακούσιος εγκλεισμός σε ψυχιατρικό ίδρυμα

Ακούσιος εγκλεισμός σε ψυχιατρικό ίδρυμα

Ο προσφεύγων, διεγνωσμένος με σχιζοτυπική διαταραχή της προσωπικότητας, συνελήφθη στις 24 Απριλίου 2014 από αστυνομικούς της Μόσχας, και αφού προσήχθη στο αστυνομικό τμήμα μεταφέρθηκε σε ψυχιατρική κλινική. Ο προσφεύγων ζήτησε να λάβει εξιτήριο, χωρίς το αίτημα του να γίνει δεκτό, ενώ ομάδα ειδικών που τον εξέτασε αποφάνθηκε ότι έπασχε από παραληρηματική διαταραχή, που θέτει τόσο τον ίδιο τον εαυτό του όσο και τους άλλους σε κίνδυνο και πως σε περίπτωση απουσίας ιατρικής περίθαλψης, η ψυχική του κατάσταση θα επιδεινωθεί, εκθέτοντας τον σε σοβαρό κίνδυνο βλάβης της υγείας του. Κατόπιν της εξέλιξης αυτής, το νοσοκομείο αιτήθηκε δικαστικής άδειας για τη νοσηλεία του προσφεύγοντος, η οποία έγινε δεκτή. Στις 20 Μαΐου 2014 ο προσφεύγων έλαβε εξιτήριο.

Ο προσφεύγων διαμαρτύρεται ότι η ακούσια νοσηλεία του στο ψυχιατρικό ίδρυμα δεν ήταν νόμιμη, σύμφωνα με το άρθρο 5§1.

Αρχικά, το ΕΔΔΑ επισήμανε πως άτομα που πάσχουν από ψυχικές ασθένειες συνιστούν μία ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα, και συνεπώς οι κάθε είδους περιορισμοί πρέπει να υπόκεινται σε αυστηρό έλεγχο, ενώ μέτρα όπως η κράτηση πρέπει να επιβάλλονται σε περίπτωση που δεν υπάρχουν διαθέσιμες ηπιότερες λύσεις. Μολονότι δεν αποτελεί έργο του Δικαστηρίου να επανεκτιμήσει ιατρικές γνωματεύσεις, οφείλει να αποφανθεί αν τα εγχώρια δικαστήρια, κατά τη λήψη της αμφισβητούμενης απόφασης, είχαν στη διάθεση τους επαρκή μέσα που δικαιολογούν το μέτρο του εγκλεισμού. Εν προκειμένω, όσον αφορά την κατηγορία για σεξουαλική παρενόχληση, διαπιστώθηκε πως το αποδεικτικό υλικό ήταν ελλιπές, αόριστο, ενώ δεν προκύπτει αν υπήρξε καταγγελία σε βάρος του προσφεύγοντος. Επιπλέον, οι αρχές δεν αξιολόγησαν το γεγονός ότι ο προσφεύγων δεν είχε τελέσει στο παρελθόν κάποια ποινική ή διοικητική παράβαση, και όφειλαν, κατ’ επέκταση, να εξετάσουν με μεγαλύτερη επιμέλεια και ανεξαρτήτως από την έκθεση της αστυνομίας αν ο ίδιος θα μπορούσε να αποτελέσει κίνδυνο. Επιπλέον, δεν προέκυψε από το αποδεικτικό υλικό ότι η ψυχική υγεία του προσφεύγοντος θα επιδεινωνόταν σε περίπτωση που δεν επιβαλλόταν ο ακούσιος εγκλεισμός. Το Δικαστήριο κατέληξε ότι τόσο το ιατρικό προσωπικό όσο και τα εγχώρια δικαστήρια, δεν προσκόμισαν επαρκή και αξιόπιστα στοιχεία που να δικαιολογούν την απόφαση τους να επιβάλλουν την νοσηλεία στον προσφεύγοντα παρά τη θέληση του. Για τον λόγο αυτό έγινε δεκτό πως υπήρξε παραβίαση του άρθρου 5§1 της ΕΣΔΑ.

Επιμέλεια: Γεωργία Αρχοντή / Επιστημονική Συνεργάτης e-Θέμις

Για τη σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου μπορείτε να ανατρέξετε στον ακόλουθο σύνδεσμο.

Το Δικαστήριο κατέληξε ότι τόσο το ιατρικό προσωπικό όσο και τα εγχώρια δικαστήρια, δεν προσκόμισαν επαρκή και αξιόπιστα στοιχεία που να δικαιολογούν την απόφαση τους να επιβάλλουν την νοσηλεία στον προσφεύγοντα παρά τη θέληση του.