Μεταρρύθμιση του συστήματος ΦΠΑ στην ΕΕ
ΕΔΡΑ JEAN MONNET ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΉ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ
ΚΑΤΟΧΟΣ ΕΔΡΑΣ: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΑΒΒΑΙΔΟΥ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπίστωσε την πρόοδο που έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης του συστήματος ΦΠΑ στην ΕΕ . Στη συνεδρίαση των Υπουργών Οικονομικών της ΕΕ στις 2 Οκτωβρίου 2018 διαπιστώθηκε η πρόοδος που έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης του συστήματος ΦΠΑ στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ υιοθετήθηκαν και διάφορα μέτρα προς την ίδια κατεύθυνση. Τα μέτρα που συμφωνήθηκαν στην συνεδρίαση περιλαμβάνουν:
(1) Νέους κανόνες για την βελτίωση της καθημερινής λειτουργίας του ισχύοντος συστήματος ΦΠΑ μέχρι την υλοποίηση της στρατηγικής ριζικής μεταρρύθμισής του. Οι αποκαλούμενες «γρήγορες λύσεις» (“quick fixes”) θα μειώσουν το κόστος συμμόρφωσης και θα αυξήσουν την φορολογική βεβαιότητα για τις επιχειρήσεις. Μετά τη δημοσίευση της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο ζήτημα αυτό, οι νέοι κανόνες θα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή μέχρι το 2020. Να υπενθυμίσουμε ότι οι τέσσερις «γρήγορες λύσεις» που θα τεθούν σε ισχύ μέχρι το2019 αποτελούν βραχυπρόθεσμα μέτρα, τα οποία είχαν ζητηθεί ρητά από τα κράτη μέλη για να βελτιώσουν την καθημερινή λειτουργία του ισχύοντος συστήματος ΦΠΑ μέχρις ότου συμφωνηθεί πλήρως και εφαρμοστεί το οριστικό καθεστώς.
(2) Ένα νέο μέτρο που θα επιτρέπει στα κράτη μέλη να εναρμονίσουν τους συντελεστές ΦΠΑ που θέτουν για τις ηλεκτρονικές εκδόσεις που σήμερα φορολογούνται στα περισσότερα κράτη μέλη με τον κοινό συντελεστή με τον χαμηλότερο συντελεστή που ισχύει για τα έντυπα. Όπως αναφέρει το δελτίο τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η απόφαση αυτή αποτελεί το τελευταίο βήμα για τη διασφάλιση της αντιμετώπισης της ανισης φορολογικής μεταχείρισης των δύο προαναφερόμενων προϊόντων (έντυπων σε σχέση με τις ηλεκτρονικές εκδόσεις). Το μέτρο αυτό συμβαδίζει και με τις προσεχείς συζητήσεις αναφορικά με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που προβλέπει μεγαλύτερη ευελιξία για τη θέσπιση από τα κράτη μέλη των συντελεστών ΦΠΑ.
(3) Την επίσημη υιοθέτηση νέων κανόνων για την ανταλλαγή πληροφοριών και την βελτίωση της συνεργασίας στον τομέα της απάτης στο ΦΠΑ μεταξύ των εθνικών φορολογικών αρχών και των δικαστικών αρχών. Η βελτίωση του συντονισμού τόσο μεταξύ των κρατών μελών μεταξύ τους όσο και με τα όργανα της ΕΕ θα διασφαλίσει τον έγκαιρο εντοπισμό της γοργά αναπτυσσόμενης εγκληματικής δραστηριότητας, αλλά και την αποτελεσματικότερη και γρηγορότερη αντιμετώπισή της
Εκτός από τα προαναφερθέντα στην συνεδρίαση των Υπουργών Οικονομικών της ΕΕ υιοθετήθηκαν και ενισχυμένοι κανόνες για τον έλεγχο των παράνομων ροών μετρητών εντός και εκτός ΕΕ με σκοπό την αντιμετώπιση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Με βάση τους νέους κανόνες θα αυστηροποιηθούν οι έλεγχοι μετρητών στα πρόσωπα που εισέρχονται ή εξέρχονται του εδάφους της ΕΕ με ποσά των 10.000 ευρώ, θα επιτρέπεται στις αρχές να προβαίνουν σε ελέγχους σε περίπτωση ύπαρξη υπονοιών εγκληματικής δραστηριότητας ακόμη και με μικρότερα ποσά σε σχέση με το προαναφερόμενο όριο των 10.000 ευρώ, ενώ θα επεκταθούν οι τελωνειακοί έλεγχοι αναφορικά με μετρητά που αποστέλλονται με ταχυδρομικά δέματα ή μεταφορές εμπορευμάτων, με προπληρωμένες κάρτες, καθώς και σε πολύτιμα εμπορεύματα, όπως το χρυσό.
Καταληκτικά να σημειώσουμε ότι τα συμφωνηθέντα στη συνεδρίαση των Υπουργών Οικονομικών της ΕΕ στις 2 Οκτωβρίου 2018 μέτρα έρχονται σε συνέχεια του Σχεδίου Δράσης για το ΦΠΑ (“VAT Action Plan”) που παρουσιάσθηκε τον Απρίλιο του 2016, καθώς και τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ριζική μεταρρύθμιση του συστήματος ΦΠΑ στην ΕΕ τον Οκτώβριο του 2017.
Να υπενθυμίσουμε ότι το Σχέδιο Δράσης για το ΦΠΑ καθορίζει την πορεία που πρέπει να ακολουθηθεί για τον εκσυγχρονισμό των ισχυόντων κανόνων περί ΦΠΑ της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των βασικών αρχών για ένα μελλοντικό ενιαίο ευρωπαϊκό σύστημα ΦΠΑ, των βραχυπρόθεσμων μέτρων για την αντιμετώπιση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ, του εκσυγχρονισμού του πλαισίου των συντελεστών ΦΠΑ και του καθορισμού επιλογών προκειμένου να δοθεί στα κράτη μέλη μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά τον καθορισμό των συντελεστών αυτών, καθώς και των σχεδίων για την απλούστευση των κανόνων ΦΠΑ για το ηλεκτρονικό εμπόριο στο πλαίσιο της στρατηγικής για την ψηφιακή ενιαία αγορά (“DSM”), καθώς και για μια συνολική δέσμη μέτρων για τον ΦΠΑ, ώστε να διευκολυνθεί η λειτουργία των ΜΜΕ.
Προς την ίδια κατεύθυνση στις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ριζική μεταρρύθμιση του συστήματος ΦΠΑ στην ΕΕ τον Οκτώβριο του 2017 προτάθηκε η ριζική μεταρρύθμιση του σημερινού συστήματος ΦΠΑ, προκειμένου οι πωλήσεις αγαθών από μια χώρα της ΕΕ σε άλλη να φορολογούνται όπως ακριβώς οι πωλήσεις αγαθών στο εσωτερικό των επιμέρους κρατών μελών, με σκοπό τη δημιουργία ενός νέου και οριστικού συστήματος ΦΠΑ στην ΕΕ.
Στο πλαίσιο αυτό, επιδίωξη της Επιτροπής είναι η συμφωνία επί τεσσάρων θεμελιωδών αρχών ενός νέου οριστικού ενιαίου χώρου ΦΠΑ στην ΕΕ και συγκεκριμένα:
1) η καταπολέμηση της απάτης στο ΦΠΑ μέσω της επιβολής ΦΠΑ στο διασυνοριακό εμπόριο μεταξύ επιχειρήσεων,
2) η θεσμοθέτηση της «υπηρεσίας μίας στάσης», όπου θα επιτρέπει στους εμπόρους να κάνουν δηλώσεις και πληρωμές μέσω μιας ενιαίας διαδικτυακής πύλης στη γλώσσα τους και σύμφωνα με τους κανόνες και τα διοικητικά πρότυπα που ισχύουν στη χώρα τους, ενώ στη συνέχεια, τα κράτη μέλη θα καταβάλλουν τον ΦΠΑ απευθείας μεταξύ τους, όπως γίνεται ήδη για όλες τις πωλήσεις ηλεκτρονικών υπηρεσιών,
3) η μεγαλύτερη συνοχή υπό την έννοια της μετατόπισης προς την αρχή του «προορισμού», βάσει της οποίας το τελικό ποσό του ΦΠΑ καταβάλλεται πάντοτε στο κράτος μέλος του τελικού καταναλωτή και υπολογίζεται με τον συντελεστή που εφαρμόζει το εν λόγω κράτος μέλος, καθώς και 4) η λιγότερη γραφειοκρατία, υπό την έννοια της απλούστευσης των κανόνων τιμολόγησης, ώστε οι πωλητές να μπορούν να εκδίδουν τιμολόγια σύμφωνα με τους κανόνες της δικής τους χώρας, ακόμη και για διασυνοριακές συναλλαγές, γεγονός που θα καταστήσει μη αναγκαία την κατάρτιση από τις επιχειρήσεις ανακεφαλαιωτικού πίνακα των διασυνοριακών συναλλαγών τους.
Επικοινωνία:
Κατερίνα Σαββαΐδου, Επίκουρη Καθηγήτρια ΑΠΘ, Κάτοχος της Έδρας, ADIT
Βασιλική Αθανασάκη, Διδάκτωρ Δημοσίου και Φορολογικού Δικαίου, ADIT, Ερευνήτρια της Έδρας
E-mail: jeanmonnetchair.eutaxpolicy@gmail.com
Για να λαμβάνετε e-mails σχετικά με αυτό το θέμα, παρακαλώ όπως
αποστείλετε ένα email με τη λέξη “Subscribe” στο πεδίο του θέματος
Νέους κανόνες για την βελτίωση της καθημερινής λειτουργίας του ισχύοντος συστήματος ΦΠΑ μέχρι την υλοποίηση της στρατηγικής ριζικής μεταρρύθμισής του
Source/ Author:TAX FLASH | Download PDF
