Περί κλήρου αγωγή – υπ’αριθμ.75/2018 απόφαση Γ τμήματος ΑΠ

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ/ October 16, 2018: Τρέχουσα Νομική Επικαιρότητα NewsRoom


ethemis

Περί κλήρου αγωγή – υπ’αριθμ.75/2018 απόφαση Γ τμήματος ΑΠ

Από τις διατάξεις των άρθρων 1871, 1872, 1882 του ΑΚ, προκύπτει ότι ο κληρονόμος δικαιούται με την περί κλήρου αγωγή να απαιτήσει από εκείνον που κατακρατεί ως κληρονόμος αντικείμενα της κληρονομιάς, την αναγνώριση του κληρονομικού του δικαιώματος και την απόδοση της κληρονομιάς ή κάποιου αντικειμένου της, ως αντικείμενα δε της κληρονομιάς, των οποίων, κατά τα ανωτέρω, την απόδοση δικαιούται να απαιτήσει ο κληρονόμος με την περί κλήρου αγωγή, θεωρούνται και εκείνα επί των οποίων ο κληρονομούμενος κατά το χρόνο του θανάτου του είχε την κυριότητα ή τη νομή ή και απλά κατοχή τους.  

Στοιχεία της περί κλήρου αγωγής, η οποία παραδεκτά στρέφεται και κατά του συγκληρονόμου που νέμεται τα κληρονομιαία αντικείμενα και αξιώνει ως κληρονόμος όλη την κληρονομιά ή μεγαλύτερη μερίδα από αυτή που πραγματικά του ανήκει, είναι: α) ο θάνατος του κληρονομουμένου, β) το κληρονομικό δικαίωμα του ενάγοντος λόγω της συγγενικής του σχέσης με τον κληρονομούμενο ή από διαθήκη, γ) ότι ο κληρονομούμενος είχε στην κυριότητα ή και μόνο στη νομή ή κατοχή του κατά το χρόνο του θανάτου του τα κληρονομιαία πράγματα. Δεν αποτελεί όμως στοιχείο της βάσης της αγωγής ο τρόπος με τον οποίο ο κληρονομούμενος απέκτησε την κυριότητα, νομή ή κατοχή αυτών (ΑΠ 1500/1999), εκτός εάν ο εναγόμενος αμφισβητήσει ότι τα εν λόγω αντικείμενα είναι κληρονομιαία, οπότε ο ενάγων θα πρέπει να εκθέσει τον τρόπο με τον οποίο ο κληρονομούμενος απέκτησε την κυριότητα, νομή ή κατοχή τους και δ) ότι ο εναγόμενος κατακρατεί pro herede τα κληρονομιαία αντικείμενα, ως κληρονόμος, δηλαδή με τη βούληση αντιποίησης κληρονομικού δικαιώματος, δηλαδή ο ενάγων οφείλει να αποδείξει πράξεις ή δηλώσεις του εναγομένου, από τις οποίες να συνάγεται ότι νέμεται τα κληρονομιαία, επικαλούμενος δικό του κληρονομικό δικαίωμα. Είναι αδιάφορο, αν αυτός είναι καλής ή κακής πίστεως, αν δηλαδή πιστεύει ότι είναι πράγματι δικαιούχος του κληρονομικού δικαιώματος ή όχι (ΑΠ 340/2000).  

Αυτό σημαίνει ότι, αν κάποιος κατακρατεί αντικείμενο της κληρονομιάς επικαλούμενος όχι κληρονομικό του δικαίωμα, αλλά ότι του το πώλησε ή του το δώρισε ή του το εκμίσθωσε ή του το χρησιδάνεισε ο κληρονομούμενος ή ότι το κατέλαβε αδικαιολόγητα, τότε δεν μπορεί να εναχθεί με την περί κλήρου αγωγή, αλλά μ’ αυτήν που αρμόζει στη συγκεκριμένη έννομη σχέση. Έτσι, ο ισχυρισμός του εναγομένου ότι νέμεται τα κληρονομιαία αντικείμενα, χωρίς ειδικό τίτλο ή με ειδικό τίτλο (π.χ. πώληση, δωρεά κ.λ.π., αδιάφορα αν ο τίτλος είναι έγκυρος ή όχι) ή και αυθαίρετα, δηλαδή pro possessore και όχι ως κληρονόμος, αποτελεί ανεπτυγμένη άρνηση της αγωγής που ανάγεται στην παθητική του νομιμοποίηση (ΑΠ 2147/2009, 400/2009, 1500/1999), αν δε αποδειχθεί η βασιμότητα του παραπάνω ισχυρισμού η αγωγή περί κλήρου θα απορριφθεί ελλείψει παθητικής νομιμοποίησης. Κατ’ αυτού ο κληρονόμος μπορεί να ασκήσει, τόσο τις ειδικές αγωγές που θα είχε ο κληρονομούμενος (π.χ. διεκδικητική αγωγή), όσο και αγωγές για την προστασία της νομής (άρθρο 983 ΑΚ), καθώς επίσης και αναγνωριστική αγωγή για το κληρονομικό του δικαίωμα (ΑΠ 729/2011). Τέλος δεν αποτελούν στοιχείο της βάσης της περί κλήρου αγωγής η αποδοχή και η μεταγραφή της κληρονομιάς και η κυριότητα του ενάγοντος στα αντικείμενα της κληρονομιάς, εφόσον η αγωγή δεν περιέχει διεκδίκηση, έστω και εάν ζητείται η απόδοση αυτών στον ενάγοντα (ΑΠ 400/2009, 1126/2009).  

Επιμέλεια: Καρανάσου Κέλλυ/Επιστημονική Συνεργάτης e-Θέμις 

www,areiospagos.gr

Aν κάποιος κατακρατεί αντικείμενο της κληρονομιάς επικαλούμενος όχι κληρονομικό του δικαίωμα, αλλά ότι του το πώλησε ή του το δώρισε ή του το εκμίσθωσε ή του το χρησιδάνεισε ο κληρονομούμενος ή ότι το κατέλαβε αδικαιολόγητα, τότε δεν μπορεί να εναχθεί με την περί κλήρου αγωγή, αλλά μ’ αυτήν που αρμόζει στη συγκεκριμένη έννομη σχέση



Source/ Author:ΑΠ 75.2018 | Download PDF

LATEST POSTS
  • ethemis

    Webinar CCBE-ELF για τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων

    Το Ίδρυμα Ευρωπαίων Δικηγόρων (ELF) σε συνεργασία με το Συμβούλιο Δικηγορικών Συλλόγων της Ευρώπης (CCBE) διοργανώνουν στις 23 Ιουνίου 2025 (10.00-13.00 CET) δωρεάν webinar με θέμα το τι πρέπει να γνωρίζουν οι δικηγόροι για τη χρήση του Ευρωπαϊκού Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων «Using the EU Charter of Fundamental Rights-what lawyers need to know» με υψηλού επιπέδου ομιλητές. Το webinar πραγματοποιείται στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προγράμματος TRAVAR στα Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά. Η εγγραφή μπορεί να γίνει στο σύνδεσμο https://us02web.zoom.us/webinar/register/WN_VMvcU-JjRqSirz7CGnll3g#/regi... ή πατώντας το Register now στο συνημμένο πρόγραμμα. Επισυνάπτεται το πρόγραμμα. Δεν εκδίδεται πιστοποιητικό παρακολούθησης.

  • ethemis

    ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ ΕΔΕΚΑ - ΔΕΥΤΕΡΑ 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2025 ώρα 17:30

    Η Εταιρεία Δικαίου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφαλίσεως (ΕΔΕΚΑ) διοργανώνει Επιστημονική Ημερίδα με θέμα "Το δικαίωμα της απεργίας - Τάσεις και προκλήσεις στη διεθνή και την ελληνική πραγματικότητα" την Δευτέρα 16 Ιουνίου 2025 ώρα 17:30 στην αίθουσα τελετών "Μιχάλης Ζαφειρόπουλος" του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (Ακαδημίας 60, 1ος όροφος).

  • ethemis

    «Δικηγορική Καθημερινότητα – Πρακτικός Οδηγός για τον Δικηγόρο»

    Αγαπητοί συνάδελφοι, με μεγάλη χαρά ανακοινώνω την έκδοση από τη Νομική Βιβλιοθήκη του βιβλίου μου "Δικηγορική Καθημερινότητα", ενός πρακτικού οδηγού 450 σελίδων για την καθημερινότητα των δικηγόρων, που μπορεί όποιος επιθυμεί να το προμηθευτεί δωρεάν. Στην πραγματικότητα περιέχει ένα σημαντικό μέρος της μέχρι σήμερα δικηγορικής μου πείρας και εμπειρίας. Ένα μέρος της καθημερινότητας του γραφείου μας. Με στόχο να συμβάλει στη βελτίωση της καθημερινότητας τόσο των νέων συναδέλφων μας όσο και όλων, καθώς περιέχει πολλές χρηστικές οδηγίες και συμβουλές για τα δικαστήρια της Αθήνας.





ethemis map

Προκηρύξεις/ Αγγελίες

Προκηρύξεις, Διαγωνισμοί και Αγγελίες για δικηγόρους, ασκούμενους & νομικούς.

View more
newsroom

ΝewsRoom/      ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Τρέχουσα Νομική Επικαιρότητα

View more
ethemis case law

Noμολογία

Σημαντικές δικαστικές αποφάσεις, ιδίως των ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας

View more
ethemis case law

Noμοθεσία

Οι νόμοι που έχουν δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως

View more
ethemis legal studies

Εκπαιδευτικά           Προγράμματα

Για νομικούς & δικηγόρους από εκπαιδευτικούς φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

View more
ethemis.gr

EΚΔΗΛΩΣΕΙΣ            ΦΟΡΕΩΝ

Εκδηλώσεις Nομικού Eνδιαφέροντος από ποικίλους θεσμικούς Φορείς

View more
ethemis international news

Διεθνή                      Νέα

Διεθνή Νομικά Νέα και Αρθρογραφία, Νομολογία ΕΔΔΑ και αποφάσεις Διεθνών Δικαστηρίων

View more
ethemis map

Δελτία            Τύπου

Ανακοινώσεις ΔΣΑ, δικαστικών ενώσεων, ανεξάρτητων αρχών, θεσμικών φορέων.

View more
ethemis

Συντακτική            Ομάδα

Η Επιστημονική Ομάδα του Ethemis.gr

View more
ethemis.gr

ΣΥΝΕΔΡΙΑ             ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ             e-ΘΕΜΙΣ

Ο Κατάλογος Συνεδρίων και Εκδηλώσεων που έχει διοργανώσει η Ένωση Ελλήνων Νομικών

View more

newsroom