Ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης - υπ’ αριθμ. 51 / 2018 απόφαση Δ’ Τμήματος ΑΠ
Κατά το άρθρο 932 εδ. 3 ΑΚ, σε περίπτωση θανάτωσης προσώπου, η χρηματική ικανοποίηση μπορεί να επιδικασθεί στην οικογένεια του θύματος λόγω ψυχικής οδύνης. Στη διάταξη αυτή δεν γίνεται προσδιορισμός της έννοιας του όρου “οικογένεια του θύματος”, προφανώς γιατί ο νομοθέτης δεν θέλησε να διαγράψει δεσμευτικώς τα όρια ενός θεσμού, ο οποίος, ως εκ της φύσης του, υφίσταται αναγκαίως τις επιδράσεις από τις κοινωνικές διαφοροποιήσεις, κατά τη διαδρομή του χρόνου. Κατά την αληθή, όμως, έννοια της εν λόγω διάταξης, που απορρέει από τον σκοπό της θέσπισής της, στην οικογένεια του θύματος ως αόριστης νομικής έννοιας περιλαμβάνονται οι εγγύτεροι και στενώς συνδεόμενοι συγγενείς του θανατωθέντος, που δοκιμάσθηκαν ψυχικά από την απώλειά του και για την ανακούφιση του ηθικού πόνου των οποίων στοχεύει η διάταξη αυτή, αδιαφόρως αν συζούσαν μαζί του ή διέμεναν χωριστά.
Παράλληλα, σύμφωνα με το άρθρο 1561 ΑΚ με την υιοθεσία διακόπτεται κάθε δεσμός του ανήλικου με τη φυσική του οικογένεια, με εξαίρεση αφενός μεν τα κωλύματα γάμου (άρθρα 1356 και 1357 ΑΚ), αφετέρου δε την υιοθεσία του τέκνου εκ μέρους ενός των συζύγων (άρθρο 1562 ΑΚ). Επομένως ο νομοθέτης, όπως προκύπτει από την διατύπωση της διάταξης θέλησε και προέβλεψε μόνο δύο περιπτώσεις εξαιρέσεων από το πεδίο εφαρμογής του άρθρου 1561 ΑΚ και εξ αντιδιαστολής συνάγεται, ότι δεν θέλησε να ορίσει εξαιρέσεις από άλλες από τις προαναφερόμενες
Από τον συνδυασμό των άρθρων, 1485 ΑΚ επ., 1508 ΑΚ επ., 1566 εδ. α’, ΑΚ1566 εδ. β’ ΑΚ, 1568 ΑΚ, 1563 εδ. α’ ΑΚ, προκύπτουν, ανενδοιάστως, τα ακόλουθα: Με την υιοθεσία καταλύεται κάθε δεσμός του θετού τέκνου με την φυσική του οικογένεια και αυτό εντάσσεται πλήρως στην οικογένεια του θετού πατέρα, με εξαίρεση τις ρυθμίσεις περί κωλυμάτων γάμου των άρθρων 1356 και 1357 ΑΚ και της υιοθεσίας του τέκνου εκ μέρους ενός των συζύγων (άρθρο 1562 ΑΚ), διότι με την υιοθεσία επέρχεται η μετάβαση του θετού τέκνου από ένα σύνολο οικογενειακών και κληρονομικών δικαιωμάτων και υποχρεώσεων σε ένα άλλο και η μετάβαση αυτή συντελείται κατά τρόπο πλήρη, απόλυτο και αποκλειστικό. Επομένως με την πλήρη υιοθεσία οι έννομες συνέπειες της ΑΚ 1561 επέρχονται σε κάθε κλάδο του δικαίου και αποτελούν λογική συνέπεια της πλήρους ένταξης με αποτέλεσμα τα μέλη της φυσικής - βιολογικής οικογένειας του θύματος να μην εντάσσονται στην αόριστη νομική έννοια της “οικογένειας” του άρθρου 932 εδ. γ’ ΑΚ και να μην συμπεριλαμβάνονται στα δικαιούμενα κατ’ άρθρο 932 εδ. γ’ ΑΚ χρηματικής ικανοποίησης, λόγω ψυχικής οδύνης πρόσωπα, σε περίπτωση θανατώσεως του υιοθετουμένου (π.ρ.βλ. ΑΠ 451/2011).
Κωνσταντίνος Σπανός/Επιστημονικός συνεργάτης e-Θεμις.
www.areiospagos.gr
Σε περίπτωση αδικοπραξίας, ανεξάρτητα από την αποζημίωση για την περιουσιακή ζημία, το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει εύλογη κατά την κρίση του χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης. Αυτό ισχύει ιδίως για εκείνον που έπαθε προσβολή της υγείας, της τιμής ή της αγνείας του ή στερήθηκε την ελευθερία του. Σε περίπτωση θανάτωσης προσώπου η χρηματική αυτή ικανοποίηση μπορεί να επιδικαστεί στην οικογένεια του θύματος λόγω ψυχικής οδύνης.
Source/ Author:Απόφαση 51/2018 | Download PDF
