Γενικό Δικαστήριο- Απόρριψη αγωγής αποζημίωσης για αποφάσεις του Συμβουλίου αφορούσες την ελληνική οικονομική κρίση

Γενικό Δικαστήριο- Απόρριψη αγωγής αποζημίωσης για αποφάσεις του Συμβουλίου αφορούσες την ελληνική οικονομική κρίση

Στην υπόθεση Τ-531/14 Λεϊμονιά Σωτηροπούλου και λοιποί κατά Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Γενικό Δικαστήριο κλήθηκε να εκδικάσει αγωγή βάσει του άρθρου 268 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Το αίτημα ήταν η αποκατάσταση της ζημίας που κατ’ισχυρισμόν τους υπέστησαν οι ενάγοντες από τέσσερις αποφάσεις του Συμβουλίου εκδοθείσες το 2010 και 2011. Ειδοποιούσαν την Ελλάδα να λάβει σειρά δημοσιονομικών μέτρων, μεταξύ των οποίων και μειώσεις συντάξεων, προκειμένου να αντιμετωπίσει το υπερβολικό της έλλειμμα. Το κράτος μέλος πράγματι συμμορφώθηκε.

Το Δικαστήριο εξέδωσε την απόφασή του στις 3 Μαΐου 2017. Καταρχάς, υπενθύμισε πως για να στοιχειοθετηθεί εξωσυμβατική ευθύνη της Ένωσης πρέπει να υπάρχει και παράνομη συμπεριφορά της.

Απέρριψε εν συνεχεία την πρώτη προβληθείσα αιτίαση που έκανε λόγο για παραβίαση των αρχών της δοτής αρμοδιότητας και της επικουρικότητας (άρθρα 4 και 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση). Το Συμβούλιο είχε εκδώσει τις τέσσερις αποφάσεις στο πλαίσιο των άρθρων 126(9) και 136 ΣΛΕΕ τα οποία του απονέμουν ρητώς την αρμοδιότητα να απευθύνει σε κράτη μέλη μέτρα για την μείωση του δημοσιονομικού τους ελλείμματος.

Όσον αφορά τη δεύτερη αιτίαση των εναγόντων, το Δικαστήριο ανέφερε πως τα δικαιώματα προσβάσεως στις παροχές κοινωνικής ασφαλίσεως και τις κοινωνικές υπηρεσίες «δεν συνιστούν απόλυτα προνόμια». Η άσκησή τους μπορεί να περιοριστεί σύμφωνα με το Άρθρο 52(1) του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων «εφόσον τούτο δικαιολογείται από σκοπούς γενικού συμφέροντος που επιδιώκει η Ένωση και οι περιορισμοί είναι αναγκαίοι και ανταποκρίνονται πραγματικά στους άνω σκοπούς».

Τα επίμαχα μέτρα μείωσης του ποσού των συντάξεων ανταποκρίνονταν σε τέτοιους σκοπούς, ήτοι στη διασφάλιση της δημοσιονομικής πειθαρχίας των κρατών μελών που έχουν ως νόμισμα το ευρώ και στη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ. Λαμβανομένου υπόψη και του άμεσου κινδύνου για τη φερεγγυότητα της Ελλάδος, το Δικαστήριο συμπέρανε πως τα παραπάνω μέτρα δεν μπορούν να θεωρηθούν αδικαιολόγητοι περιορισμοί των δικαιωμάτων στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, στις παροχές κοινωνικής ασφάλισης και στις κοινωνικές υπηρεσίες όπως αυτά κατοχυρώνονται στα άρθρα 1, 25 και 34 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Επομένως, δεν αποδείχθηκε πως το Συμβούλιο διέπραξε κατάφωρη παράβαση κανόνα δικαίου που απονέμει δικαιώματα σε ιδιώτες. Η αγωγή απορρίφθηκε στο σύνολό της.

Τα δικαιώματα προσβάσεως στις παροχές κοινωνικής ασφαλίσεως και τις κοινωνικές υπηρεσίες δεν συνιστούν απόλυτα προνόμια