Καταδίκη της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και δικαίωση των θυμάτων της Μανωλάδας

Καταδίκη της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και δικαίωση των θυμάτων της Μανωλάδας

Έπειτα από απόφαση του το ΕΔΔΑ αναγνώρισε παραβίαση του α. 4 παρ. 2 της ΕΣΔΑ (απαγόρευση των καταναγκαστικών έργων), σχετικά με την “Υπόθεση της Μανωλάδας”. Η απόφαση αφορά 42 προσφεύγοντες, υπηκόους Μπαγκλαντές, οι οποίοι δεν είχαν άδεια εργασίας, αλλά είχαν προσληφθεί από τον Οκτώβριο του 2012 έως τον Φεβρουάριο του 2013 για να συλλέξουν φράουλες σε αγρόκτημα στη Μανωλάδα. Οι 42 άνθρωποι, εκτός των οποίων υπήρχαν και άλλοι οι οποίοι δεν προσέφυγαν στο Δικαστήριο, εν αντιθέσει με τα όσα τους είχαν υποσχεθεί, ήτοι μισθό 22,00 ευρώ για επτά ώρες εργασίας, και 3,00 ευρώ για κάθε ώρα υπερωρίας, κατέληξαν να εργάζονται καθημερινά από τις 7 το πρωί έως τις 7 το βράδυ υπό την επίβλεψη ένοπλων φρουρών, ενώ ζούσαν σε πρόχειρες παράγκες χωρίς τουαλέτες ή τρεχούμενο νερό. Τον Απρίλιο του 2013, οπότε οι ίδιοι διεκδίκησαν τα δεδουλευμένα τους, χωρίς να έχουν πληρωθεί για πάνω από έξι μήνες, τρεις επιστάτες του ιδιοκτήτη της καλλιέργειας άνοιξαν πυρ κατά δεκάδων από αυτούς, ενώ 34 εργάτες βρέθηκαν μετά τους πυροβολισμούς στο νοσοκομείο.

Έπεται από τα παραπάνω εκτεθέντα ασκήθηκαν ποινικές διώξεις και ελληνικό δικαστήριο αναγνώρισε ως θύματα 35 μετανάστες (στο ίδιο μέρος εργάζονταν και άλλοι που δεν είχαν περιληφθεί στη δικογραφία) και επιδίκασε αποζημίωση 43 ευρώ στον καθένα. Το Μεικτό Ορκωτό Εφετείο Πατρών με ομόφωνη απόφασή του όμως έκρινε ότι ο εργοδότης και οι επιστάτες ήταν αθώοι για την κατηγορία της εμπορίας ανθρώπων. Οπως αναφέρει ο κ. Κερασιώτης, συντονιστής της νομικής υπηρεσίας του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες, το δικαστήριο είχε απορρίψει αιτήματα για προστασία των μαρτύρων και παρουσία ψυχολόγου κατά τη διάρκεια της δίκης. Ακόμη ο διερμηνέας των θυμάτων κατά τη φάση της προδικασίας κατέθεσε αργότερα ως μάρτυρας υπεράσπισης των κατηγορουμένων. Δικηγόροι του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες, σε συνεργασία με τον νομικό Σάιμον Κοξ από την πρωτοβουλία Open Justice Initiave εκπροσώπησαν 42 εργάτες που προσέφυγαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κατά της απόφασης.

Με ομόφωνη, λοιπόν, απόφασή του το ΕΔΔΑ αναγνώρισε ότι υπήρξε παραβίαση του α.4 παρ. 2 της ΕΣΔΑ (Απαγόρευση των καταναγκαστικών έργων). Εκρινε, ότι η κατάσταση των προσφευγόντων αποκάλυπτε εμπορία ανθρώπων και καταναγκαστική εργασία, με δεδομένο ότι η εκμετάλλευση μέσω της εργασίας αποτελεί «μια πτυχή εμπορίας».

Το Δικαστήριο έκρινε επίσης, ότι το κράτος παρέβη τις υποχρεώσεις του προκειμένου να αποτρέψει την εμπορία ανθρώπων, να προστατέψει τα θύματα, να διερευνήσει αποτελεσματικά τα διαπραχθέντα αδικήματα και να τιμωρήσει τους υπεύθυνους. Στους προσφεύγοντες επιδικάστηκε αποζημίωση 16.000 ευρώ για καθέναν που συμμετείχε στη διαδικασία ενώπιον του ποινικού δικαστηρίου και 12.000 ευρώ για τους υπολοίπους προσφεύγοντες για το σύνολο των βλαβών που τους προκλήθηκαν. Επίσης, το Δικαστήριο τους αναγνώρισε 4.363,64 ευρώ συνολικά για τα δικαστικά έξοδα.

Με ομόφωνη, λοιπόν, απόφασή του το ΕΔΔΑ αναγνώρισε ότι υπήρξε παραβίαση του α.4 παρ. 2 της ΕΣΔΑ (Απαγόρευση των καταναγκαστικών έργων). Εκρινε, ότι η κατάσταση των προσφευγόντων αποκάλυπτε εμπορία ανθρώπων και καταναγκαστική εργασία, με δεδομένο ότι η εκμετάλλευση μέσω της εργασίας αποτελεί «μια πτυχή εμπορίας».